عادل خدمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد – گروه متالورژی و مواد – دانشکده فنی – دانشگاه
ایوب خدمتی - دانشیار گروه متالورژی و مواد – دانشکده فنی – دانشگاه تهران
جعفر راثی زاده غنی - استادیار گروه متالورژی و مواد – دانشکده فنی – دانشگاه تهران

استفاده از وانادیم در فولادهای میکروآلیاژی باعث افزایش استحکام آنها می شود از اینرو مورد مطالعه بسیار قرار گرفته است . اما در چدنها به علت کاربیدزایی شدید بررسی کمتری انجام شده است . در این تحقیق تأثیر ضخامت های مختلف ) mm ۶ تا mm ۰۵ ) قطعه در چدن خاکستری با ترکیب یوتکتیک، حاوی مقادیر مختلف وانادیم ( حداکثر ۵ / ۰ درصد ) با دمای بارریزی ۰۸۳۱ درجه سانتیگراد، در دو حالت آنیل شده و ریختگی مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج بدست آمده نشان می دهد که اثر وانادیم در ترکیب چدن باعث افزایش کاربیدهای یوتکتیکی بخصوص در نواحی نازک قطعه می شود . همچنین ازدیاد وانادیم سبب افزایش سختی چدن خاکستری می گردد . ضم ن با اً کاهش ضخامت، اندازه گرافیتها ریزتز شده و ساختار زمینه بیشتر پرلیتی می شود . در نواحی ضخیم در ساختار مقداری فریت دیده می شود که با افزایش وانادیم از میزان فریت کاسته شده و ساختار تم ام اً پرلیتی می گردد . کاربیدهای وانادیم تشکیل شده در برابر عملیات آنیل مقاوم بوده و تجزیه نمی گردند . همچنین حضور وانادیم تا حدی سبب پایداری پرلیت در برابر عملیات آنیل می شود .

چدن خاکستری – ریخته گری – میکروآلیاژ – وانادیم