محمد اردستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی مواد -دانشگاه صنعتی سهند تبریز
ساسان یزدانی - استادیار دانشکده مهندسی مواد -دانشگاه صنعتی سهند تبریز

در پژوهش حاضر تأثیر نگهداری در دماهای زیر صفر درجه بر ریز ساختار و خواص مکانیکی چدن نشکن آستمپر نیمه آلیاژی بررسی شده است . عملیات آستمپر نمونه ها در دو دمای ٣٢٥ و ٤٠٠ºC پس از آستنیته کردن در ٨٧٥ و ٩٥٠ºC انجام شد . سپس نمونه ها در دماهای 30-، 70- و -196 درجه سانتیگراد به مدت یک ساعت نگهداری شدند . پس از هر مرحله سرمایش ریز ساختار و خواص مکانیکی مورد بررسی قرار گرفت . مشاهدات میکروسکوپی و دیفراکتومتری اشعه ایکس نشانگر عدم وجود تغییر در میزان فازهای نمونه های آستنیته شده در دمای ٨٧٥ ºC و آستمپر شده در دمای ٣٢٥ºC بود . ولی نتایج حاکی از تشکیل مارتنزیت در نمونه های به ترتیب آستنیته و آستمپر شده در دماهای ٨٧٥ و ٤٠٠ºC و دماهای ٩٥٠ و٤٠٠ºCبودند . در این نمونه ها بخشی از آستنیت غنی از کربن پس از سرمایش در دمای ١٩٦ºC - تبدیل به مارتنزیت گشت . همچنین چقرمگی شکست و درصد ازدیاد طول این نمونه ها کاهش و سختی واستحکام آنها نشانگر افزایش بود .

چدن نشکن آستمپر ، آستنیت ، استحاله مارتنزیتی