یحیی حساس یگانه - عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی

افراد بشر به گونه ای تدریجی مفهوم مشارکت و ارزش آن را آموختند. آنان دریافتند که با ترکیب نیروی کار و منابع خود می توانند بیشتر از آنچه که به تنهایی قادرند، کار انجام دهند و منافع بیشتری کسب کنند. بر این اساس، آرزوی بشر یعنی کار کردن با دیگران و مشارکت برای نیل به هدف مشترک، تحقق عملی یافت و رشد و تکامل اجتماعی را به همراه آورد. پیدایششرکتهای بزرگ با سرمایه های اندک و تعدادکثیری سرمایه گذار، موجب پیدایش افرادی به عنوان مدیران کار آمدو حرفه ای گردید. به این ترتیب رفته رفته ،اندیشه جدایی مالکیت از مدیریت شکل گرفت که به نظر می رسد یکی از با اهمیتترین رخدادهای اوایل سده بیستم باشد. پی آمد منطقی این تحول، ایجاد و گسترش بازار های مالی و پولی و رونق روز افزون آنها و سپردن نقش اجتماعی و اقتصادی گسترده تر به حرفه حسابداری و حسابرسی در فرآیند پاسخگویی مدیران به مالکان و سایر ذی نفعان بود. در پی این تحولات با فروپاشی شرکت های بزرگ در اواخر سده گذشته و اوایل هزاره جدید و گسترش سریع برنامه های خصوصی سازی در مقیاس وسیع در سطح ملی ، منطقهای وجهانی موضوع حاکمیت شرکتی و پاسخگویی اهمیت صد چندان یافته است. در مقاله پیش رو، با بررسی مختصر تعاریف و مفاهیم حاکمیت شرکتی و پاسخگویی ، بر اساس یک مدل تحلیلی ،ساز و کار های موثر بر حاکمیت شرکتی و پاسخگویی به طور مختصر مطرح شده و بر اساس آن بهدو دیدگاه محدود و گسترده درباره پاسخگویی و چارچوب نظری مربوطه مرور خواهد شد.