ذبیح ا... اسکندری - عضو هیت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
محمود متین - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
فتح ا... غیور - عضو هیت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
مرتضی بهمن پور - کارشناس مر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

شیب اراضی یکی از عوامل مهمی است که درمقدار ایجاد رواناب و رسوب در حوضه آبخیز دخالت دارند. تعیین تاثیر این عامل در برنامه ریزی مدیریتی در عرصه های منابع طبیعی و عملیات کنترل فرسایش و مدل های برآورد فرسایش خاک بسیار موثر می باشد. بسیاری از سازه های کنترل فرسایش احداث شده به دلیل عدم اطلاعات و آمار، متناسب با حجم رواناب و رسوب طراحی نمی شود و عمومأ برای جلوگیری از خطرات احتمالی سازه احداث شده بیش از حد مورد نیاز طراحی می گردند که این عمل باعث تحمیل هزینه های زیادی به اجرای اینگونه پروژه ها خواهد شد. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از رخداد های بارندگی کوتاه مدت طی یک دوره 10 ساله 1373 لغات 1381 در اراضی ایستگاه تحقیقات آبخیزداری سد زاینده رود روابط بین شیب های مختلف و تاثیر آن بر حجم رواناب و وزن رسوب جمع آوری شده در کرت های استاندار بررسی گردد. نتایج نشان می دهد خشک ترین دوره 10 ساله در طول 32 سال اخیر در طول سالهای 1381-1372 بوده است و حداقل شدت بارندگی های کوتاه مدت که منجر به رواناب و رسوب در کرتها شده است 2/4 میلیمتر در ساعت در ایستگاه سد زاینده رود می باشد که در همه رخداد ها خاک از بارندگی قبل نیز مرطوب بوده است. بیشترین همبستگی بین شدت بارندگی کوتاه مدت با رواناب و رسوب در شیب های کمتر از 13 درصد می باشد. ضریب همبستگی رگراسیون چند گانه بین حجم رواناب ، وزن رسوب ، شدت بارندگی و شیب 89/0 درصد می باشد.

شیب، رواناب و رسوب، I30