نادر صنوبر - مدیر کل امور اجرایی آبخیزها - سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
مهدی شفقتی - کارشناس آبخیزداری معاونت آبخیزداری - سازمان جنگلها ، مراتع و آبخیزدار

بیش از چهار دهه از تهیه و اجرای طرح های آبخیزداری در کشور گذشته است. جمع بست تجارب ملی در کشور نشان می دهد که به دلیل فقدان نظام ارزشیابی، هیچگونه قضاوتی در مورد عملکرد ناشی از اجرای طرح ها صورت نگرفته است. در بسیاری از موارد که تصمیم برای ارزیابی اتخاذ شده است. به دلیل عدم وجود نظام اطلاعاتی سازمان یافته و عدم شناخت معیارهای ارزشیابی، ارزیابی ها به قضاوت در مورد کارآیی دستگاه مجری طرح (و نه خود طرح) محدود شده است. در اغلب موارد از این هم محدودتر به مقایسه اعتبار مصوب و اعتبار جذب شده در فرآیند اجرای طرح خلاصه شده است مهمترین اقدام در فرآیند ارزشیابی طرح های مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری ، پایش (Monitoring) در حوزه های آبخیز است. در فرایند برنامه ریزی مدیرتی منابع طبیعی و آبخیزها درچارچوب عملیات برنامه ریزی توسعه عملیات پایش و ارزیابی (Monitoring and Evaluation) یا (M&E) یکی از مهمترین بخش های عملیات محسوب می شود که متاسفانه در کشور ما مورد بی توجهی قرار گرفته است. جریان M&E باید به گونه ای پیش بینی شود که از آغاز مطالعات برنامه ریزی و طراحی در جریان اجرا، ثبت اطلاعات لازم صورت پذیرد و در یک دوره زمانی معین پس از اجرا نیز تغییرات را ثبت و ارزشیابی نماید. گستره M&E از وضع موجود آغاز و تا یک دوره فرمانی پس از اجرا را در بر می گیرد.