بهرام امیری - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی – دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیر
نبیل علیمرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی – دانشگاه آزاد اس
علی فرزادیان - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی – دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیر
بهروز رسولی - استادیار دانشکده کشاورزی– دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

خشکسالی از جمله معضلات اقلیمی است که بروز آن سبب تأثیرات زیادی در بین موجودات زنده می گردد. استان سیستان و بلوچستان از استانهای بسیار خشک ایران میباشد که متوسط بارندگی آن در حدود 48 میلی متر میباشد. منبع تامین آب کشاورزی در این منطقه دریاچه هامون و رود هیرمند بود که هر دو منبع در سالهای اخیر با مشکلاتی مواجه شده اند. در کنار این مسئله، خشکسالی های شدید عرصه را برای زندگی مردم این منطقه دشوارتر ساخته است. این مسئله باعث شد تا در این تحقیق به بررسی خشکسالی در این منطقه پرداخته شود. برای این منظور از داده های بارندگی منطقه زهک دشت سیستان استفاده شد. ابتدا بررسی خشکسالی براساس میانگین متحرک 3، 5 و 7 ساله انجام شد. سپس شدت و تداوم خشکسالی ها با استفاده از شاخصهای خشکسالی (ZSI)و(SPI) بررسی گردید. در انتخاب شاخص مناسب توصیفگر از روش خلیلی- بذرافشان و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که خشکسالی در منطقه در حال گسترش میباشد و به طور میانگین دارای دوره بازگشت 9 تا 11 ساله در منطقه میباشد. مقایسه ضرایب همبستگی دو شاخص در ایستگاههای مختلف با استفاده از آزمون تی نشان میدهد که بین این ضرایب اختلاف معنی داری وجود دارد. با توجه به اینکه میانگین ضریب همبستگی اسپیرمن شاخص SPI ایستگاهها 867/0 و در مورد ZSI حدود 971/0 است، بنابراین میتوان نتیجه گرفت که شاخص ZSI برای بیان شدت خشکسالی در منطقه مورد مطالعه بهتر از SPI است.

دشت سیستان، خشکسالی، ZSI, SPI،