ناصر برومند - استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
صالح سنجری - مربی گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت

تغییر اقلیم سبب افزایش درجه حرارت و پیامد آن افزایش شوری، به عنوان یکی از مسائل مهم زیستی بشر می باشد، که می تواند بر ترکیب کانی شناسی رسی یک منطقه تأثیر فراوانی داشته باشد. کانی‎های رسی در درک بهتر فرآیندهای شیمیایی موجود در خاک و نیز بررسی وضعیت حاصلخیزی و تغذیه گیاه، حائز اهمیت بسیار می‎باشند. این تحقیق برای شناسایی بررسی تغییر اقلیم بر کانی‎های رسی، به روش تفرق اشعه ایکس در منطقه جیرفت انجام گرفت. خاک‎های منطقه مورد مطالعه، دارای رژیم رطوبتی اریدیک و رژیم حرارتی هایپرترمیک می‎باشند. پس از مطالعه عکس‎های هوایی و نقشه‎های توپوگرافی و انجام مطالعات دقیق صحرایی اقدام به حفر پروفیل و نمونه‎برداری شد. نتایج پیک‎های پراش اشعه ایکس، حاکی از وجود کانی های کلریت، ایلیت، ورمی کولیت، اسمکتیت و هم چنین کانی های مخلوط می باشد و علاوه بر آن کانی های سپیولیت، فلدسپار، پالی گورسکایت و کوارتز نیز مشاهده گردید. به‎نظر می‎رسد که کانی‎های کلریت، ایلیت و کائولینیت در خاک‎ها تنها از مواد مادری به ارث رسیده‎اند. با مشاهده کانی اسمکتیت در خاک های منطقه می توان پی به آب و هوای مرطوب گذشته برد. از طرفی مشاهده کانی پالیگورسکیت با توجه به شرایط خشک زمان حال طبیعی به نظر می رسد.

تغییر اقلیم، کانی‎شناسی رسی، پراش اشعه ایکس، جیرفت