مرتضی فرامرز - کارشناسی رشته معماری دانشگاه سوره تهران (عضو باشگاه پژوهشگران جوان)

گرمای طاقت فرسای باعث شده که در گذشته از سیستم بادگیرهای دارای سرمایش خود به خودی برای ایجاد شرایط تهویه مطبوع استفاده شود. در این مقاله سیستم سنتی که برای ایجاد سرمایش استفاده شده، از دیدگاه دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. امروزه بدلیل استفاده زیاد از سوختهای فسیلی و الکتریکی، محیط زیست دچار آلودگیهای جدی شده است. از این رو با ایجاد تهویه خود به خودی بوسیله بادگیرها، صرفه جوئی قابل ملاحظه ای در مصرف انرژی، حاصل می گردد. بادگیرهایی که در این مقاله به آنها اشاره می گردد، ترکیبی از دو روش تأمین آسایش در اقلیمهای گرم و خشک می باشد. عامل مهم حرکت هوا در یک بادگیر، نیروی ثقل می باشد. در این سیستمها بادبزن تعبیه نمی شود. بادگیرهای سنتی در صورت وجود آب در منطقه، باد را به زیرزمین انتقال می دهند. در زیرزمین فواره یا حوض تعبیه شده است. هوا از طریق تبخیر آب خنک م یگردد. در این حالت تبادل انرژی بین هوا و آب نه تنها موجب تبخیر آب بلکه موجب خنک شده هوا می گردد. برای ایجاد شرایط لازم برای صرفه جویی انرژی لازم است تغییراتی در سازه بادگیر انجام شود. تعبیه سیستم گردان به صورت ورقه های نیمه استوانه ای در قسمت ورودی سازه بادگیر تأثیر بسزائی در صرفه جویی انرژی دارد. اگر جهت باد عوض شود این سیستم نیز م یچرخد. در مرحله بعد از تانک ذخیره آب و شناور لازم برای صرفه جویی در مصرف انرژی استفاده می گردد. برای انجام مطالعه موردی بادگیر شهرداری منطقه 10 تهران مدنظر قرار گرفته است. در ادامه با استفاده از نرم افزار مناسب راهکارهای لازم برای صرفه جویی انرژی ارائه شده است.

صرفه جویی انرژی، بادگیر، سازه بادگیر