ریحانه بایرام وند - کارشناس ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری
مسعود گودرزی - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور

تغییر اقلیم به معنای ایجاد پدیده های آب و هوایی گذرا و کوتاه مدت نیست و شامل تغییر در شاخصه های اقلیمی برخلاف شرایط متوسط است. این تغییرات ممکن است از فرآیندهای درونی زمین حاصل شوند یا به وسیله نیروهای خارجی مانند تغییرات شدت تابش آفتاب پدید آیند و یا همانند آنچه در سال های اخیر رخ داده از طریق فعالیت های انسانی پدید آیند. امروزه مسئله تاثیر شهرها بر ویژگی های اقلیم در ابعاد مختلف به عنوان یکی از مهمترین چالش های شهرنشینی در قرن بیست و یکم تبدیل شده است. این موضوع با توجه به روند گسترده شهرنشینی و خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی از اهمیت خاصی برخوردار است و توجه مسئولان را به گرم شدن زمین و در نظر گرفتن تمهیدات لازم در این زمینه می طلبد. با درنظر گرفتن اهمیت موضوع، هدف این پژوهش بررسی اثرات متقابل شهرنشینی و تغییر اقلیم روی یکدیگر است. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شهرنشینی روی ابعاد مختلف پارامترهای محیطی و اقلیمی از جمله پرتو افکنی خورشیدی، دما، تبخیر، رطوبت، بارندگی تاثیر دارد. بیشترین تاثیر روی دما و کمترین تاثیر در میزان بارندگی است. در مقایل مهم ترین تاثیر تغییر اقلیم روی شهرنشینی شامل تاثیر روی معیشت، سلامت، اکوسیستم، اقتصاد، جوامع، فرهنگ، خدمات، و مسائل زیرساختی می شود که با آب و هوا در تعامل هستند بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی، کاهش قابلیت دید، مخاطرات ایمنی از جمله بروز سیلاب شهری شدید و غیر قابل پیش بینی از دیگر تاثیرات تغییر اقلیم روی شهرنشینی است.

اثرسنجی،شهرنشینی، اقلیم، محیط زیست