محمدحسین درانی پور - گروه گیاهپزشکی – دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت
محمدرضا نصیری - گروه باغبانی – دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

در سالهای 86-1385، طی بازدید هایی که از مزارع مختلف اطراف جیرفت به عمل آمد مزارعی مشاهده شد که شدیدا به نماتود مولد گره ریشه آلوده بودند. بعد از جمع آوری نمونه ها، ریشه های آلوده در آزمایشگاه در زیر جریان آرام آب شستشو داده شد. سپس در زیر بینوکولر اقدام به جدا نمودن توده تخم (Single Eggmass) از گره های روی ریشه نموده و هر توده تخم در یک شیشه ساعتی حاوی آب مقطر برای خالص سازی و تهیه ایناکولوم قرار داده شد. برای تشخیص های مقدماتی به کمک سوزن به آرامی پوست ریشه را در محل توده تخم کنار زده و نماتودهای بالغ برای تهیه نقش انتهای بدن از آن خارج شد. از مقاطع تهیه شده برای شناسایی گونه، تهیه عکسها و اسلایدهای میکروسکپی استفاده شد. در مرحله بعد برای تهیه ایناکولوم خالص اولیه که مهمترین جنبه آزمایش های بعدی می باشد. یک توده تخم را در پای ریشه نشاء گوجه فرنگی رقم حساس Rutgers که از قبل در خاک پاستوریزه و گلدان استریل پرورش یافته بود قرار داده و پس از گذشت 55 روز و ایجاد گره روی ریشه برای دست یافتن به یک جمعیت بیشتر با استفاده از شاسی های استریل و بذرهای گوجه فرنگی رقم Rutgers به یک جمعیت خالص دست یافتیم. پس از استخراج تخم ها و نوزادهای سن دوم از آنها، برای آزمایشهای افتراقی استفاده شد که در این آزمایشها برای تائید گونه Meloidogyne javanica و تعیین نژاد گونه های M.incognita و M.arenaria از میزبانهای افتراقی استفاده گردید. با بررسی خصوصیات موفولوژی، مرفومتری، نقش انتهای بدن ماده های بالغ (perineal pattern) گونه M.javacica گونه غالب منطقه بوده و گونه های دیگری که در منطقه فعالیت دارند نژادهای شماره 2 گونه های M.incognita و M.arenaria می باشند.

نماتود گره ریشه، بادمجانیان، گونه غالب، جیرفت، .Rutgers