محمد حسین درانی پور - کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی وا

نماتودهای گره ریشه دارای میزبانهای مختلفی می باشند. حساس ترین میزبانهای این نماتود که کشت آنها در منطقه جیرفت به دلیل شرایط جوی مساعد رواج دارد و از محصولات عمده و صادراتی منطقه به حساب می آیند عبارتند از گوجه فرنگی، سیب زمینی، بادمجان، خیار، لوبیا و آفتابگردان، که خسارت این نماتود در این محصولات اقتصادی و چشم گیر میباشد. در گوجه فرنگی اگر میزان جمعیت نماتود در خاک بالا باشد باعث از بین رفتن بوته و در نهایت نابودی کامل محصول را در پی خواهد داشت. میانگین میزان خسارت سالیانه نماتودهای گیاهی بر گوجه فرنگی در دنیا حدود 20/6 درصد برآورد شده و حداکثر خسارت نماتودهای مولد گره ریشه بر روی گوجه فرنگی تا 85 درصد گزارش شده است. با توجه به این که خاکهای زراعی منطقه جیرفت به قارچهای خاکزاد آلوده میباشد توأم شدن این انگل با قارچهای بوته میری بیماری را تشدید میکند. در ارتباط با مدیریت کنترل این نماتود در منطقه جیرفت با استفاده از شاسی های استریل و خاک پاستوریزه بذرهای گوجه فرنگی رقم Rutgers برای آزمایشهای کنترل کاشته شد. پس از تهیه ایناکولوم مورد نظر، تعداد 5000 تخم و نوزاد سن دوم با خاک پاستوریزه، هر گلدان استریل به طور یکنواخت مخلوط و نشاءهای جوان گوجه فرنگی در گلدانها کاشته شدند و حدود 5 روز پس از تلقیح از نماتودکش های راگبی و آلدیکارب( تمیک) 10G استفاده گردید. آزمایشها در غلظت های مختلف و در پنج تکرار بطور مجزا انجام گرفت. پس از 45 روز اقدام به برداشت داده ها گردید. طول و وزن ریشه و ساقه و تعداد گره های ریشه در کلیه تیمارها اندازه گیری و سنجش شد. نتایج و بررسیهای آماری نشان داد که استفاده از ترکیب شیمیایی راگبی به نسبت 50 کیلوگرم و استفاده از ترکیب شیمیایی تمیک به نسبت 40 کیلوگرم در هکتار، علاوه بر کنترل جمعیت نماتود، در مقایسه با شاهد در بهبود رشد گیاه بسته به صفات مختلف مانند طول ساقه، وزن ساقه و ریشه و کاهش تعداد گره اختلاف معنی دار از خود نشان میدهد.

نماتودکش، راگبی، تمیک، گونه غالب نماتود، گوجه فرنگی، جیرفت