مرتضی مرادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آ
حمید مدنی - دانشیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
رضا پیله وری خمامی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آ
بابک توکلی

مقدار قابل توجهی فسفر به شکل غیر محلول در خاک وجود دارد وبعضی از باکتریهای خاکزی ظرفیت آزاد سازی فسفر نامحلول را جهت رشد گیاه ندارند. کمبود این عنصر در حال حاضر با کاربرد کودهای شیمیایی جبران می گردد. کودهای شیمیایی اثرات مضری بر محیط زیست داشته و کیفیت محصولات کشاورزی را کاهش می دهد. این آزمایش به منظور بررسی اثر باکتریهای آزاد کننده فسفر در آفتابگردان روغنی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت فاکتوریل با 4 تکرار و 2 سطح باکتریهای آزاد کننده فسفر( B1: مصرف فسفربیولوژیک، B2: عدم مصرف فسفر بیولوژیک) و 4 سطح مصرف کود فسفره kg/h:p1 یکصدو پنجاه فسفات آمونیوم، kg/h:p2 سیصد فسفات آمونیم، kg/h:p3 یکصدو پنچاه سوپر فسفات ترییل و kg/h:p4 سیصد سوپر فسفات تریپل ) طی سال زراعی 1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا گردید . نتایج آزمایش نشان داد که با تلفیق فسفر بیولوژیک و فسفات آمونیوم صفات قطر طبق، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه در هکتار، درصد روغن به طور معنی داری افزایش یافت. در مجموع می توان نتیجه گرفت که با مصرف باکتری های آزاد کننده فسفر می توان کود فسفر را تا 50 درصد کاهش داد بدون آنکه در محصول عملکرد دانه افت معنی داری ایجاد شود.

باکتری های آزاد کننده فسفر، فسفر، آفتابگردان