اسماعیل شیدای - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه علوک کشاورزی و منابع طبیعی گرگ
حسین بارانی - استادیار
موسی اکبرلو - استادیار
غلامعلی حشمتی - استاد گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

دانشمندان گرم شدن کره زمین و تغییر اقلیم را ناشی از افزایش استفاده سوختهای فسیلی و کاهش پوشش گیاهی زمین می دانند. از بین رفتن پوشش گیاهی می تواند سبب کاهش جذب کربن شود و در نهایت سبب افزایش انباشت گاز دی اکسید کربن در اتمسفر گردد. از آنجا که گیاه اگروپایرون یکی از گونه هایی است که در اصلاح مراتع استفاده میشود لذا آگاهی از توان ترسیب کربن توسط این گیاه در اندامهای خود و خاک تحت کاشت آن، کمک می کند که در پروژه هیا اصلاح مراتع استفاده از آن گونه های گیاهی را توصیه کرد که توان بیشتر در جهت افزایش بیش از پیش ترسیب کربن در اندامهای خود و خاک داشته باشند. تا با کاشت این گونه ها بتوان پیامدهای جبران ناپذیر گرم شدن زمین را کاهش داد. لذا این تحقیق به منظور تعیین میزان کربن ترسیب شده در اندامهای مختلف گونه ی احیایی Agropyron elengatom، لاشبرگ و خاک تحت کشت آن در سایت احیایی چپر قویمه گنبد در استان گلستان انجام شده است. نمونه برداری به روش سیستماتیک تصادفی از پایه های گیاهی و لاشبرگ و خاک انجام شد. مقدار کربن ترسیب شده در گیاه با استفاده از کوره الکتریکی تعیین شد. کربن آلی نمونه های خاک نیز توسط روش والکی بلک تعیین شد. نتایج مقایسه میانگین ها توسط آزمون ANOVA نشان داد که ساقه در سطح اطمینان 95 درصد با مقدار 52 درصد بیشترین ضریب تبدیل کربن را داشت و از لحاظ مقدار میانگین کربن ذخیره شده در اندامها، ساقه در سطح اطمینان 95 درصد بیشترین کربن با میانگین 227 گرم را نسبت به سایر در خود ذخیره کرده است. همچنین مقدار کربن ذخیره شده در خاک با مقدار32،13 تن در هکتار بیشترین مقدار را نسبت به کربن موجود در بیوماس زنده با مقدار 9،58 تن در هکتار داراست. لذا جهت حفظ کربن ترسیب شده بیشترین توجه باید در جهت حفظ خاک از فرسایش باشد و این با گسترش پوشش گیاهی در مراتع میسر است. توجه توام به خاک و پوشش گیاهی جهت جلوگیری از گرم شدن زمین ضروری به نظر می رسد.

گرم شدن کره زمین، اصلاح مراتع، کاشت Agropyron elengatom، ترسیب کربن در خاک و گیاه، چپر قویمه گنبد