رضوان جوارانی - پژوهشکده تعلیم وتربیت کرمان ، بخش علوم زمین
مهلا علیزاده - پژوهشکده تعلیم وتربیت کرمان ، بخش علوم زمین
زینب میرزایی - پژوهشکده تعلیم وتربیت کرمان ، بخش علوم زمین

رودخانه به عنوان زیستگاه آبهای روان، دارای مشابهت با اکوسیستمهای خشکی می باشد. عوامل زنده و غیر زنده موجود در یک رودخانه در اثر ارتباط بین آنها، اجتماعات زیستی وابسته به یکدیگر را تشکیل می دهند. رودخانه ها مثل هراکوسیستم دیگر دارای زنجیره غذایی بوده، که در آن تولید کنندگان اولیه، مصرف کنندگان نخستین و ثانویه و در نهایت تجزیه کنندگان در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر می باشند. تغییر در هر یک از عوامل یاد شده می تواند، سایر شرایط را تحت تاثیر قرار دهد. برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه ها یکی از عوامل تغییر دهنده در زنجیرهٴ بهم پیوستهٴ اکوسیستم رودخانه ها است. کدورت ناشی از این امر برحیات گیاهان آبزی ،ماهیان و پرندگان کنار آب و در نهایت بی مهرگان،اثرات سویی خواهد گذاشت. کاهش میزان نفوذ نور و بخصوص تابشهای طیف آبی نور شدید، به فرآیند فتوستنز در آب آسیب می رساند. گیاهان در اثر آلودگی ناشی از ماسه گذاری پیرامونشان و مملو بودن آب از مواد معلق صدمات زیادی می بینند، تبادل گازی آنها مختل شده و افت شدیدی در فتو سنتز بروز می کند. با بررسی چند معدن شن و ماسه در مسیر رودخانه، نتایج حاصل از آن بیان شده و راهبردهایی برای حل این مشکل ارائه گردیده است