سیدعلی رحمانی - استادیار دانشگاه علوم پزشکی تبریز
محمد نوری - دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تبریز
محمدحسین صومی - استادیار دانشگاه علوم پزشکی تبریز

یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار، نظام سلامت است. تامین سلامتی آحاد جامعه، بخش جدایی ناپذیر توسعه پایداری برای ارتقاء و شکوفایی زندگی می باشد. تربیت نیروی انسانی توانمند و متخصص شرط لازم نظام سلامت بوده که این مهم با تلاشهای بسیار در سالهای گذشته حاصل شده ولی حفظ و ارتقا آن و بکارگیری مناسب نیروهای تربیت شده و فراهم آوردن فرصتهای اشتغال برای انان اگر شرط کافی هم نباشد قطعا از ضروریات نظام سلامت و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد. حل مشکل بیکاری جز از طریق ایجاد تعادل بین عرضه و نقاضای نیروی انسانی مقدور نمی باشد و لازمه ایجاد تعادل راهی جز دستیابی به آمار و اطلاعات مربوط به منابع و مراکز تربیت کننده نیروها و مراکز بکار گیرنده آنها نخواهد داشت. بر پایه اطلاعات بدست آمده از اجرای طرح بزرگ شناسایی جویندگان کار گروه پزشکی که در سال 1381 معاونت اشتغال وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری شرکت پست جمهوری اسلامی بعمل آورد، تعداد 28747 نفر فارغ التحصیل گروه پزشکی بیکار در سطح کور در رشته های مختلف گروه پزشکی وجود دارد که بیش از نیمی از آنها را 6 رشته پرستاری، پزشک عمومی، علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی و هوشبری به خود اختصاص می دهند. آهنگ رو به رشد تربیت نیروی انسانی در رشته های پزشکی و پیراپزشکی که بخش قابل توجهی از آنها از دانشگاه های غیر از دانشگاه های علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی فارغ التحصیل می شوند از یکسو و تحدید فرصتهای شغلی موجود برای پزشکان و پیراپزشکان در دستگاه های دولتی از سوی دیگر رسیدن به تعادل در عرضه و تقاضای نیروی انسانی گروه پزشکی را که در سال 1381، جمعا 9% بیکاران فارغ التحصیل دانشگاه ها و مراکز اموزش عالی را به خود اختصاص می داده با مشکل جدی مواجه می سازد. لذا این نگرانی ما را بر آن داشت که کار جدید و بی سابقه ای را در ایران برای شناسایی فرصتهای شغلی جدید برای رشته های مختلف گروه پزشکی انجام دهیم. به همین منظور ابتدا فرصتهای شغلی موجود برای رشته های مختلف گروه پزشکی را در تعدادی از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته جهان مورد مطالعه قرار دادیم. سپس برای رشته های مختلف تحصیلی کمیته های کارشنای و تخصصی تشکیل داده و معیارهای خاصی را برای پیش بینی فرصتهای شغلی جدید تعیین و تعریف نمودیم. نهایتا علاوه بر فرصتهای شغلی موجود، 27 فرصت شغلی جدید برای پزشکان عمومی 40 فرصت شغلی جدید برای پرستاران و دهها فرصت شغلی برای هر یک از رشته های گروه پزشکی مشخص گردید. تصویب نهایی و به دنبال آن تحقق کامل این کار مطالعاتی، بستر لازم را برای اشتغال قشر عظیمی از فارغ التحصیلان جویای کار پزشک و پیراپزشک فراهم خواهد آورد.

فرصتهای شغلی جدید ، عرضه نیروی کار ، تقاضای نیروی کار ، تعادل در عرضه و تقاضا ، مازاد تولید نیروی کار ، اشتغال مولد