هوشنگ غلامی - سازمان مدیریت منابع آب
نادر رضایی - مرکز تحقیقات آب

در این مقاله تغییرات ایجاد شده در اثر ساخت سد معرفی شده و تاثیر هر یک از این تغییرات بر ریخت شناسی رودخانه پایین دست سد مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق رودخانه سفید رود که به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده تحت تاثیر دو عامل دستخوش تغییرات گردید. عامل اول ساخت سد سفیدرود و عامل دوم نوع بهره برداری از این سد و تخلیه رسوبات مخزن (عملیات شاس) ممی باشد که سبب تغییرات گسترده در ریخت شناسی این رودخانه گردیده است. برای بررسی دقیق این تغییرات نیاز به اطلاعاتی چون عکس های هوایی در سال های مختلف، آمار اندازه گیری رسوب در ایستگاه های مختلف در طول رودخانه و در دوره های مختلف، مقاطع عرضی از رودخانه در سال های مختلف و .... می باشد. با توجه به کمبود این اطلاعات در این رودخانه، بررسی انجام گرفته، بر اساس تنها دو سری عکس هوایی مربوط به سالهای 1348 و 1368 و اطلاعات بار رسوب معلق و دبی رودخانه در دو ایستگاه هیدرومتری رودبار و آستانه انجام گرفته است. بر اساس نتایج به دست امده به نظر می رسد . رودخانه در وضعیت ناپایدار قرار دارد و روند تغییرات آن در جهت گسترش خم ها و افزایش عرض و کاهش شیب در بخش پیچانرودی و همچنین کاهش شیب و تغییرات عرض به صورت کاهش و افزایش در بخش شریانی می باشد.