محمد کارکنان نصرآبادی - دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی تهران

آمایش سرزمین به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای مطرح در شناسایی فقر و محرومیت ملی و منطقه ای و تأمین رفاه اجتماعی شهروندان می باشد. این مفهوم با نگرش بازده پایدار و درخور، بر حسب توان و استعداد کیفی و کمّی زمین برای استفاده های مختلف انسان، به تعیین نوع کاربری از زمین می پردازد.بنابرانی از هدر رفتن منابع طبیعی و ضایع شدن محیط زیست و در نتیجه از فقر انسانی می کاهد. با توجه به اینکه فرایند توسعه، فرایندی چند بعدی می باشد، آمایش سرزمین به عنوان یکی از اهرم های توسعه و رفاه اجتماعی نیز در سطوح و لایه های مختلف مطرح می باشد که می توان به سطوح محلی یا ناحیه ای، منطقه ای، استانی و ملی اشاره نمود. بنابراین بررسی نقش و تأثیر آمایش سرزمین در تأمین رفاه شهروندان موضوعی است که با مؤلفه ها و شاخص های رفاه و توسعه اجتماعی در ارتباط مستقیم می باشند. در این نوشتار به تأثیر رابطه دوسویه آمایش سرزمین با توزیع جمعیت، تحصیلات، مشارکت و امنیت اجتماعی و اقتصادی پرداخته شده است. در مجموع با برنامه ریزی صحیح و عادلانه در زمینه آمایش سرزمین می توان توزیع جمعیت متناسب، جلوگیری از مهاجرت بی رویه جمعیت به برخی شهرها و استان ها، افزایش سطح آگاهی و تحصیلات، توزیع عادلانه امکانات فرهنگی، افزایش مشارکت اجتماعی، افزایش امنیت به ویژه امنیت اقتصادی و رفع فقر و محرومیت و در نهایت رفاه اجتماعی شهروندان را به دست آورد.

آمایش سرزمین، رفاه اجتماعی، فقر و محرومیت، توزیع جمعیت، تحصیلات و آگاهی، مشارکت اجتماعی، امنیت، امنیت اقتصادی