عباس اکبرزاده - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات آب
شروین جمشیدی - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران
مریم وخشوری - کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست آب و فاضلاب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بوشهر

با افزایش شهرنشینی و توسعه شهری، برنامه‌ریزی به منظور راهبری و ارتقای تصفیه‌خانه‌های فاضلاب یکی از چالش‌های شرکت‌های آب و فاضلاب و شهرهای بزرگ به شمار می‌رود. این درحالی است که ارتقای سطح استاندارد تخلیه پساب از نظر غلظت نیتروژن و فسفر می‌تواند هزینه‌های زیادی را به بخش بهره‌برداری وارد آورد. بنابراین استفاده از فرآیندهای کارآمد، مقرون به صرفه، دوستدار محیط زیست و بدون نیاز به مصرف انرژی بالا یا پرسنل بهره‌برداری متخصص می‌تواند مدیریت کیفی و ارتقای فنی - اقتصادی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب را میسر نماید. بدین منظور، پس از بررسی پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک غرب تهران بعنوان یکی از تصفیه‌خانه‌های فعال و کارآمد در زمینه کاهش آلودگی، مطالعات در مقیاس پایلوت جهت ارزیابی ارتقای کیفی و افزایش کارآمدی بویژه در حذف ترکیبات نیتروژن و فسفر توسط فرآیند گیاه‌پالایی با گونه وتیور (Vetiveria Zizanioides) انجام شده است. بدین منظور پایلوتی با حجم کلی 60 لیتر، ساخته شده و با پساب خروجی تصفیه‌خانه بصورت ناپیوسته و برای مدت سه ماه آبیاری شده است. نتایج آزمایشگاهی نشان می‌دهد که استفاده از این گیاه باعث می‌شود غلظت ترکیبات BOD، نیتروژن و فسفر کل در محیط آبی و با زمان ماند دو روز به ترتیب تا 46، 51 و 95 درصد کاهش یابد. بعبارت دیگر، می‌توان چنین نتیجه گرفت که بدون صرف هزینه بالایی، و تنها با طراحی حوضچه نگهداری گیاهان وتیور، ارتقای تصفیه‌خانه امکان‌پذیر خواهد بود.

ارتقای تصفیه‌خانه فاضلاب، امکان‌سنجی، گیاه‌پالایی، علف وتیور، مواد مغذی