محمدصادق شاه قلی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
رحیم سرور - استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

تصادفات رانندگی پیامد افزایش حمل و نقل در جوامع امروزی میباشد و خسارات ناشی از مصدومیت و مرگ و میر قربانیان این تصادفات تبدیل به یکی از چالشهای مهم در زمینه ایمنی و سلامت عمومی گردیدهاست. افزایش روزافزون وسایل نقلیه و درپی آن به وجود آمدن تراکم در تردد و کندی عبور و مرور باعث شده تا در کلانشهر تهران گرایش به استفاده از موتورسیکلت به شدت رواج یابد. در کنار رشد استفاده از این وسیله نقلیه تصادفات و تلفات ناشی از آن نیز افزایش یافته و این موضوع موجب شدهاست تا امروزه راکبان موتورسیکلت به عنوان یکی از آسیب پذیرترین کاربران ترافیک به شمار آیند. شناسایی عوامل تاثیرگذار بر تصادفات رانندگی، فرایندی استاندارد جهت تخصیص موثر و کارآمد بودجههای مربوط به ایمنی در جهت کاهش فراوانی و شدت تصادفات میباشد. در این مقاله، سعی شده است تا با استفاده از روشهای تحلیل مکانی GIS ، تاثیر تراکم جمعیت بر فراوانی تصادفات موتورسیکلت سواران مورد ارزیابی قرارگیرد. بدین منظور تراکم جمعیت در نواحی مختلف منطقه 6 تهران به عنوان متغیر مستقل و تصادفات به وقوع پیوسته در این منطقه به عنوان متغیر وابسته لحاظ گردید. پس از آن با استفاده از شاخص موران دو متغیره و استفاده از نرم افزار GeoDATM ارتباط فضایی دو متغیر مذکور به تصویر کشیده شد. در نتیجه، تحلیلهای صورت گرفته در این خصوص حکایت از معنادار بودن رابطه بین تراکم جمعیت و تراکم تصادفات موتور سیکلت در منطقه 6 تهران دارد که در این رابطه شدت این ارتباط عدد 68 / 0 را نشان میدهد که نشان دهنده این مورد است که 68 درصد متغیر وابسته )تصادفات موتور سیکلت( توسط متغیرمستقل )تراکم جمعیت بالا( تبیین میگردد.

موتورسیکلت، تصادف، جمعیت و GIS