نادر قائمیان - مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی
پرویز عماری - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی

دشت ارومیه با مساحتی بالغ بر 75000 هکتار دارای اراضی زراعی مرغوبی می باشد . 2500 هکتار از اراضی بطور پراکنده زیر کشت چغندر قند می باشد که بطور متوسط 32000 کیلوگرم در هکتار از اراضی چغندر قند برداشت می گردد. مطالعه پتانسیل تولید چغندر قند نشان میدهد که این اراضی قادر به تولید حدود 50 تن در هکتار هستند. برای محاسبه پتانسیل تولید از روش اگرواولوژیکی (فائو) استفاده شده است بدین صورت که با در دست داشتن اطلاعات هواشناسی منطقه و ارزیابی اقلیم برای محصولات بهروش فائو از داده های میانگین درجه حرارت روز، شب، تعیین دوره رشد، پتانسیل تولید آی و تبخیز و تعرق منطقه و گکارآئی کاربدر آب حداکثر تولید ناخالص بیوماس محسابه می گرد و با دانستن شاخص سطح برگ و فاکتور پاسخ عملکرد محصول (بیوماس خالص محصول) را محاسبه وپس از انجان محاسبات فوق الذکر و حصول پتانسیل تولید برای منطقه، مطالعات خاکشناسی در مقیاس حداقل نیمه تفصیلی انجام و در مرحله بعدی کلاس تناسب اراضی و اقلیم به رو پارامتریک برای منطقه تعیین می گردد وبا تلفیق میزان تولید پتانسیل، با توجه به درجات کلاسهای جداول مرجع، مقدار عملکرد حد پائین وحد بالای هرکلاس تعیین می گردد. در مرحله بعدی مقدار تولید واقعی هر کلاس که با ارزیابی تناسب کیفی برای هر واحد اراضی تعیین گردیده است. با مقادیر پتانسیل سنجیده میشود. از طرفی مدیریت مزرعه به سه سطح خوب، متوسط و ضعیف تقسیم می گردد که ناشی از سرمایه گذاری ، استفاده صحیح از نهاده های کشاورزی، دانش کشاورز، شناخت محدودیتهای زمین و ... می باشد حال اگرزمین تولید واقعی در یک کلاس بیشتر از میزان تولید مورد انتظار باشد مدیرت مزرعه عالی و چنانچه این میزان درحد تولیدکلاس مورد نظر باشد. مذیریت متوسط و اگر میزان تولید واقعی کمتر از میزان تولید مورد انتظار برای یک کلا سباشد مدیریت مزرعه در سطح ضعیف ارزیابی میگردد . این تحقیق در مساحتی حدود 900 هکتار از اراضی جنوب دشت ارومیه که شامل چهار سری خاک می باشد (2و3) انجام گرفته و سطوح مدیریت در یک سری خاک متوسط و در سه سری دیگر ضعیف ازیابی گردیده است.