باقر قرمزچشمه - کارشناس مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
جعفر غیومیان - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
سادات فیض نیا - استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
جهانگیر پرهمت - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

کشور ایران بدلیل موقعیت خاص جغرافیایی، توپوگرافی و آب و هوایی جزء مناطق خشک جهان به شمار می رود. آب بعنوان یک عامل محدود کننده فعالیت انسان درمناطق خشک کشور و مناطق مشابه می باشد. بنابراین نقش آب و ضرورت آن درشکل گیری فعالیتهای اقتصادی از جمله کشاورزی، صنعت و نیز شهرسازی و .... دارای اهمیت خاصی می باشد. هرچند که منابع آب در سازندهای مختلفی بطور طبیعی قابل ذخیره می باشد ، ولی برای مهار و ذخیره مصنوعی آب مناسبترین سازند، سازندهای دوره کواترنر (آبرفتها) می باشند که توسعه آن در قالب رسوبات کواترنر شکل گرفته است. در این تحقیق کاربرد ژئومرفولوژی در مکانیابی پخش سیلاب در مناطق فاقد آمار مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررس یکه در بستر رسوبات کواترنر صورت گرفته است، با روشی سه مرحله ای تعیین مناطق مستعدپخش سیلاب صورت گرفته است. مرحله اول تهیه نقشه های پایه در محیط GIS شامل نقشه های شیب، نفوذپذیری ، سطحی، قابلیت انتقال، کیفیت و ضخامت آبرفت می باشد. دراین مرحله در تعمیم مکانی داده های نقطه ای از قبیل قابلیت انتال از روشهای زمین آماری (کریجینگ) استفاده شده است. همچنین در این مرحله در محیط Dss (Decision Support System) لایه های حاصل از نقشه های فوق با هم تلفیق شده و سپس در محیط GIS تحلیل شده و د رنهایت مناطق مناسب سیلاب ارائه گردیده است. در مرحله دوم نقشه واحدهای ژئومرفولوژی با استفاده از روش احمدی (1378) از روی عکسهای هوایی و نقشه توپوگرافی تهیه گردید. در مرحله سوم نقش ژئومرفولوژی و نقشه تلفیقی با یکدیگر همپوشانی و رابطه واحدهای ژئومرفولوژی با مناطق مناسب پخش سیلاب بررسی گردید . نتیجه تحقیق نشان داده که واحد دشت سراپانداژ برای پخش سیلاب می باشد.