پیمان بکتاش - سازمان نقشه برداری کشور - اداره کل سیستم اطلاعات جغرافیایی مسئول بخش ه
علی اصغر آل شیخ - استادیار دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS) یکی از کاربردی ترین دانشها بوده و امر مدیریت و برنامه ریزی را بهبود میبخشد. به کارگیری GIS علاوه بر سودآوری بسیار، میتواند باعث تسریع در روند انجام کارها، برنامه ریزی ها، تشخیص موارد بحرانی و ...گردد. در کشور ایران، به لحاظ اینکه این علم نوپاست و هم اکنون در حال توسعه می باشد و از طرف دیگر راه اندازی و به کارگیری آن امری اجتناب ناپذیر است، وجود یک دستورالعمل مبنی بر اینکه چه مراحلی باید طی گردد تا راه اندازی سیستم اطلاعات جغرافیایی به خوبی انجام پذیرد ضروری به نظر می رسد . در این مقاله سعی گردیده است بر سه مورد از مهمترین مراحل طراحی، به کارگیری یک GISکه عبارتند از چگونگی طراحی و معماری سخت افزار و انتخاب نرم افزار مناسب، اجرای پروژه و چگونگی تحلیل نیاز کاربران GIS تاکید بیشتری گردد و برخی از پارامترها و عوامل مؤثر در ایجاد یک GIS موفق مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته ودر انتها نیز به یک نمونه پروژه GIS انجام شده با ذکر مراحل انجام پرداخته خواهد شد. استفاده از GIS و چگونگی راه اندازی و ایجاد آن که نتیجه این مقاله می باشد، هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی قابل استفاده میباشد. اهم تحقیقات انجام شده در این زمینه مربوط به بررسی طریقه بکارگیری GIS های موفق در بسیاری از کشورها می باشد. پیش از این در کشور ایران نیز تحقیقاتی در این زمینه صورت پذیرفته است لیکن این مقاله مجموعه ای از روشها را ارائه می نماید.