معصومه آمیخ پی - کارشناس ارشد ژئویید اداره کل نقشه برداری زمینی- سازمان نقشه برداری کش
سیاوش عربی - رییس اداره ترازیابی دقیق اداره کل نقشه برداری زمینی- سازمان نقشه بردا

برای انجام محاسبات سرشکنی و استفاده از فیلتر کمترین مربعات ، باید از عدم حضور خطاهای سیستماتیک در مشاهدات اطمینان داشته باشیم . منابع مختلف خطای سیستماتیک همواره مشاهدات ترازیابی دقیق را تحت تاثیر قرار می دهند که موجب کا هش کیفی شبکه های ارتفاعی می شوند برای کنترل کیفیت شبکه های ارتفاعی قبل از سرشکنی و ارزیابی میزان حضور خطای سیتماتیک در مشاهدات شبکه ، یکی از مناسب ترین روشها ، آنالیز آماری مشاهدات ترایابی دقیق است . به همین منظور ، با توجه به روند مشاهدات ترازیابی دقیق ، کمیتهای کنترل کیفیت ، بر اساس مشاهدات قابل تعریف می باشند که این کمیتها در صورت عدم حضور خطاهای سیستماتیک ، از نظر آماری از توزیع نرمال پیروی می کنند . بنابراین میزان انحراف کمیتهای فوق از توزیع نرمال ، می تواند نشان دهنده تاثیر منابع خطاهای سیتماتیک در مشا هدات باشد .از دیگر ابزارهای تشخیص خطای سیستماتیک ، آنالیز طیفی کمترین مربعات است که وجود مؤلف ه های معنی دار با پریود بلند در سری داد ه ها نشانگر وجود خطای سیستماتیک است .در این مقاله ، به آنالیز آماری و طیفی کمیتهای کنترل کیفیت در ترازیابی دقیق قبل و بعد از اعمال تصحیحاتی همچون خطای انکسار و ضریب انبساط طولی و آنالیز طیفی خطای قطعات پرداخته شده است .نتایج به دست آمده حاکی از عدم حضور خطاهای بزرگ ، اما وجود خطاهای سیتماتیک باقیمانده در مشاهدات شبکه ترازیابی دقیق است که می بایست برای کاربرد شبکه برای سرشکنی به روش کمترین مربعات ومطالعات ژئودینامیک با استفاده از داده های ترازیابی دقیق مورد بررسی قرار گیرد.