محمدقاسم هلیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری و مرتعداری
سیدعلیرضا بهرامی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری و مرتعداری
هادی افراء - دانشکده مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

پدیده زمین لغزش همانند پدیده های سیل، زمین لرزه و آتشفشان از بلایای طبیعی مهم بشمار میرود که هر ساله خسارات مالی و جانی فراوانی را همراه داشته است. لذا پهنه بندی خطر زمین لغزش و شناسایی مناطق حساس و اولویت بندی این مناطق جهت ارائه برنامه ها و الگوهای مدیریتی، حائز اهمیت می باشد. در این تحقیق کارایی دو مدل پهنه بندی حائری – سمیعی و مورا – وارسون درمقیاس 1:50000 در آبخیز شصت کلاته به منظور تعیین مدل برتر، جهت مدیریت و اجرای برنامه های توسعه کاربری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. بدین منظور ابتدا نقشه پراکنش زمین لغزشهای منطقه با بررسی عکسهای هوایی و نیز پیمایش زمینی تهیه و سپس نقشه پهنه بندی خطر نسبی زمین لغزش با استفاده از دو مدل مذکور تهیه گردید. برای مقایسه میزان تفاوت بین کلاسهای خطر مدلها از ازمون کای اسکوئر، برای مقایسه میزان توافق نقشه های خطر از شاخص کاپاو برای ارزیابی صحت مدلها از شاخص Qs استفاده گردید. نتایج نشان داد که در دو مدل مذکور، مقدار کای اسکوئر محاسبه شده در سطح 95 درصد برای هر دو مدل معنیدار بوده و تفکیک مناسبی بین کلاسهای خطر زمین لغزش وجود دارد. همچنین شاخص کاپا نشان داد که بین نقشه های خطر مدلها تطابق ناچییز وجود دارد. در این تحقیق مدل حائزی سمیعی با Qs برابر 0/84 به عنوان مدل مناسبتر برای حوضه انتخاب گردید.

زمین لغزش ، پهنه بندی خطر ، حائری - سمیعی ، مورا - وارسون ، آبخیز شصت کلاته