فاطمه قریب گرکانی - دانشجوی دکتری رشته زمین شناسی(پترولوژی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

منابع زیرزمینی آب به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از آبهای سطحی و بارندگی تغذیه می شوند. بنابراین استفاده پایدار از این منابع به معنای برداشت محدود از آنهاست. در سالهای اخیر در بسیاری از کشورهای جهان برداشت آب از منابع زیرزمینی از میزان تغذیه سالیانه آنها بیشتر است. این امر به معنای استخراج و استفاده از آبی است که در طول هزاران سال در لایه های آبدار زمین ذخیره شده است. با این کار سطح آبهای زیرزمینی در منطقه روز به روز افت کرده و سرانجام به جایی خواهد رسید که آبی برای استخراج وجود نخواهد داشت. پایین افتادن سطح آبهای زیرزمینی به معنای خشک شدن مناطق پایین دست (مناطق با ارتفاع کمتر که آب جاری در لایه های آبدار تحت اثر گرانش به سمت آنها جریان مییابند) و از بین رفتن چاه ها، قنات هاو چشمه های آن است.در سال( 2005 ) میلادی چین، هندو ایران رتبه های اول تا سوم برداشت بیش از حد از منابع زیرزمینی آب را داشته اند .ایران به طور متوسط سالانه پنج میلیارد مترمکعب آب بیش از ظرفیت لایه های آبدار زمین از آنها بهره برداری می کند. این مقدار آب معادل آب مورد نیاز جهت تولید یک سوم کل غله تولیدی این کشور است. سطح آبهای زیرزمینی در منطقه ای در شمال شرقی ایران، که منطقه کوچک اما بسیار پراهمیتی برای کشاوزی است، در سالهای پایانی دهه نود میلادی به صورت میانگین 2٫8 متر در سال افت داشته است. چاه های حفر شده جهت تامین آب کشاوزی و همچنین تامین آب آشامیدنی عامل این اتفاق بوده اند.

آب های زیرزمینی، چاه، قنات، لایه های آبدار