سجاد براهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران، ایران
نرگس مهرنگار - کارشناسی ارشد رشته پژوهش هنر، دانشگاه ادیان و تمدن ها، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

مهر و مهر نگاری شاخه ای از فرهنگ و هنر مردمی است. در رشته ی مردم شناسی که یکی از شاخه های مهم آن شناخت اوضاع و احوال اقوام گوناگون است، مهر و مهرنگاری به عنوان یکی از این ابزار، کمک شایانی در شناخت اقوام داشته است.هدف از این نوشتار، جستاری تحلیل گرایانه درباره ی جلوه های نوشتاری- نمادین با تاکید صفات انسانی در عرصه سنت مهرنگاری و سجع های موزه میرزا محمد کاظمینی در شهر یزد است. در این تحلیل سعی بر آن است که در کنار توصیف روایتی- نمادین از انواع مهرها در هنر ایرانی - اسلامی، توصیفی ریخت شناسانه - بنا به ضرورت بررسی نمونه ها - ارایه کرد. همچنین به چگونگی کارکرد معنوی و متصف نمودن دارندگان مهر به صفات نمادین - که در ساحت نماد- نوشته قرار می گیرند- پرداخته شود.این پژوهش با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده های میدانی (مشاهده ای) در پی پاسخگویی به این سوالات بوده است که: ساحت کارکردی (محتوایی- نمادین) مهرهای مذکور چیست و نماد- نوشته های نگاشته شده بر مهرها در چه قالب هایی بوده است نتایج پژوهش بیانگر آن است که آن چه در مقام بالاتری از شیوه نوشتار، اقلام به کار برده شده با توجه به نوع و قالب اسناد، قرار دادن نوشتار و نقش در بسترهای مختلف، شکل عمومی مهر، نوع مهر و .... مورد نظر بوده است، بهره گیری از متون مذهبی و دینی و صفت هایی است که مقام عبودیت شخص را تاکید می نموده است.

موزه کاظمینی یزد، مهر، نماد-نوشته، صفات انسانی