رزاق محمودی - استادیار ، دکتری تخصصی بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز
پیمان زارع - استادیار دکتری تخصصی میکروبیولوژی دامپزشکی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز
غلامرضا حمیدیان - استادیار دکتری تخصصی بافت شناسی گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز

امروزه مصرف کنندگان با توجه به اثرات مضر نگهدارنده های شیمیایی و سنتتیک خواهان استفاده از نگهدارنده های طبیعی با دامنه وسیع فعالیت های بیولوژی مشتق از منابع گیاهی ، حیوانی و میکروبی هستند تا علاوه بر افزایش زمان ماندگاری غذا از اثرات مضر نگهدارنده های شیمیایی مصون باشند در این مطالعخ ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه گزنه و فعالیت ضد باکتریایی آن (تعیین حداقل غلظت ممانعت از رشد ، MIC) علیه اشرشیا کلی و سالمونلا (شامل سه سروتیپ انتریدیسف دابلین و تایفی موریوم) مورد ارزیابی قرار گرفته است. اسانس این گیاه پس از استخراج توسط دستگاه کلونجر (به روش تقطیر با آب) جهت انالیز ترکیبات آن توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به طیف نگار جرمی مورد ارزیابی قرار گرفت . در ادامه اثرات ضد میکروبی اسانس (MIC) به روش میکرودایلوشن تعیین گردید نتایج حاصل از تعیین MIC نشان داد که اسانس این گیاه از فعالیت ضد باکتریایی قابل توجهی برخوردار بوده به گونه ای که تا حد بسیار زیادی توانسته از رشد باکتری های گرم منفی مورد بررسی در برخی از غلظت های بکار رفته ممانعت نماید بنابراین با توجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر استفاده از اسانس این گیاه می تواند در جهت محافظت از غذا و کنترل میکروارگانیسم های عامل فشاد و پاتوژن به جای نگهدارنده های شیمیایی و مصنوعی و نیز کنترل بیماری های میکروبی انسان و گیاهان در ترکیب با سایر نگهدارنده های طبیعی (Hurdle Technology) مورد توجه و بررسی بیشتری قرار گیرد.

روغن اسانسی، میکرودایلوشن، گزنه، باکتری گرم منفی