مهدی میرزا - عضو هیئت علمی دانشیار ، مدیر گروه شیمی
مهردخت نجف پور نوایی - عضو هیئت علمی مدیر گروه جمع آوری و شناسایی گیاهان دارویی

با توجه به اثرات درمانی گیاه مریم گلی در طب قدیم و کاربردهای متنوع آن در صنایع دارویی غذایی و عطر سازی در این تحقیق سه گونه از جنس Salvia به نام های S.indica , S.ceratophylla و lachnocalyx از نظر ویژگی های گیاهشناختی و ترکیب های شیمیایی مورد بررسی قرار گرفته اند این جنس از خانواده نعناعیان است و در ایران 57 گونه دارد که 17 گونه آن انحصاری می باشد سرشاخه های گلدار هر سه گونه به روش تقطیر با بخار آب استخراج شدند اسانس های بدست آمده ابتدا به دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) تزریق شد و پس از یافن مناسب ترین برنامه ریزی حرارتی ستون DB-5 برای جداسازی کامل ترکیب های اسانس و تعیین درصد و شاخص بازداری کواتس هر ترکیب اسانس ها به دستگاه کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) تزریق گردید و طیف جرمی ترکیب ها بدست آمد کلیه ترکیب های شیمیایی تشکیل دهنده اسانس ها همراه با درصد نسبی، اندیس بازداری و نیز مقایسه کیفی و کمی ترکیب های شناسایی شده در این تحقیق تهیه شد در گیاه S.lachnocalyx که گیاهی پایا به ارتفاع 40 تا 80 سانتی متر است 34 ترکیب شناسایی شد و بالاترین مقدار ترکیب های شیمیایی اسانس شامل بی سیکلو جرماکرن 31/3%، آلفا پینن با 13/2% ، سابینن با 11/7% و بتا پینن با 10/3% بود. در گونه S.ceratophylla که گیاهی چند ساله با گلهای سفید است 33 ترکیب شناسایی شد و ترکیب های عمده عبارت بودند از : آرمادندرون با 19/7% بیسیکلو جرماکرن با 25/9% و جرماکرن بی با 10/7% . در گونه S.indica چند ساله و حاوی کرک های چسبناک می باشد از 27 ترکیب شناسایی شده گلوبولول با 24/3% آرومادندرون با 10/1% و جرماکرن با 10/4% بالاترین درصد ترکیب های اسانسی بودند.

ویژگی های گیاهشناختی، ترکیب های شیمیایی، S. lachnocalyx ، S.ceratophylla، S.indica