مهردخت نجف پور نوایی - عضو هیئت علمی مدیر گروه جمع آوری و شناسایی گیاهان دارویی
مهدی میرزا - عضو هیئت علمی دانشیار مدیر گروه شیمی

جنس Stachys از خانواده نعناعیان دارای 34 گونه در ایران می باشد که 12 گونه از آنها بومی ایران است بسیاری از گونه های این جنس دارای اثرات دارویی بسیار موثر است که در طب قدیم مصر و چین مورد استفاده قرار می گرفته است دارای خاصیت ضد اسپاسم، آنتی سپتیک و التیام دهنده زخم می باشند با توجه به اهمیت گونه های مختلف در طب قدیم و کاربردهای متنوع آن در صنایع دارویی و عطر سازی در این تحقیق سه گونه از جنس Stachys به نام های S.laxa , S.pubescens ,S. lanata از نظر ترکیب های شیمیایی مورد بررسی قرار گرفته اند سرشاخه های گلدار هر سه گونه به روش تقطیر با بخار آب استخراج شدند . اسانس های بدست آمده ابتدا به دستگاه کروماتوگراف گازی (GC) تزریق شد و پس از یافتن مناسب ترین برنامه ریزی حرارتی ستون DB-5 برای جداسازی کامل ترکیب های اسانس و تعیین درصد و شاخص بازداری کواتس هر ترکیب اسانس ها به دستگاه کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) تزریق گردید و طیف جرمی ترکیب ها بدست آمد کلیه ترکیب های شیمیایی تشکیل دهنده اسانس ها همراه با درصد نسبی ، اندیس بازداری و نیز مقایسه کیفی و کمی ترکیب های شناسایی شده در این تحقیق تهیه شد. در گیاه S.laxa ا 21 ترکیب شناسایی شد که بالاترین درصد ترکیب ها شامل ای بتا فارنسین 45/3% ، ای کاریوفیلن 12/5% و دلتا کادنین 12/1% می باشد در اساسن گونه S.pubescens نی 21 ترکیب وجود داشت که جرماکرن دی 37/7% ، زد بتا اسیمن 20/3% و بی سیکلو جرماکرن 11/6% بیشترین درصد را به خود اختصاص دادند در گونه S. lanata ا 34 رکیب شناسایی شذ که آلفا توجون 25/9% ، آلفا هومولون 24/9% و بتا کاریوفیلن 12/6% ترکیب های اصلی می باشند.

اسانس ، رکیب های شیمیایی S.laxa , S.pubescens and S. Lanata