محسن رضایی - استادیار دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
مهدی جوادی - دانشجوی داروسازی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
میثم مرادخانی - دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

درخت انگور با نام علمی vitis vinifera از خانواده انگورسانان (vitaceae) است در این خانواده حدود 11 جنس و بیش از 600 گونه وجود دارد در سال 1970 یک بیوشیمیست فرانسوی از دانه انگور ماده ای را استخراج کرد که در بهبود جریان خون موثر بود این ماده الیگو مریک پرو آنتوسیانیدین (OPC) نامیده شد. این ماده سبب کاهش میزان التهاب می شود و حتی از بیماری های قلبی نیز پیشگیری می کند این ماده در زمره یکی از مواد موجود در آب انگور قرمز و شراب قرمز است که خواص پیشگیرانه آن در قبال بیماری قلبی به اثبات رسیده است. مواد و روش ها: در این پژوهش ابتدا عصاره هیدروالکلی هسته انگور را با استفاده از اتانول 70 درجه تهیه کردیم و عصاره حاصل را با استفاده از دستگاه Rotary تغلیظ و سپس در آون خشک کردیم. حیوانات (موش صحرایی نژاد ویستار) را در گروه های القاء التهاب یک (حاد) و هفت روزه (مزمن) با استفاده از تزریق فرمالین (در کف و پشت هر دو پای حیوان) قرار دادیم. هر یک از گروه های یک و هفت روزه خود شامل سه زیرگروه شاهد (دریافت آب مقطر) ، آزمون (دریافت عصاره) و کنترل مثبت (دریافت آسپیرین) هستند که در هر زیرگروه 5 موش وجود داشت. در این مدت در گروه های آزمون و کنترل مثبت یک ساعت قبل از تزریق فرمالین به ترتیب عصاره با دوز 200mg/kg و آسپیرین با دوز 100mg/kg به صورت خوراکی و با استفاده از نیدل گاواژ تجویز شد. پس از تزریق فرمالین در زمان های 1، 2، 3، 4، 5 و 24 ساعت میزان التهاب پای موش با دستگاه پلتیسمومتر سنجش گردید. نتایج نشان دادند که در کوتاه مدت (یک روزه) عصاره دارای اثری مشابه آسپیرین بوده و با آسپیرین اختلاف معنی داری ندارد. ضمنا در هر دو گروه آزمون و عصاره تورم ناشی از فرمالین نسبت به گروه شاهد کمتربود. در حالت تجویز مزمن (7 روزه) تروم پا در گروه آزمون نسبت به گروه شاهدشدت کمتری داشت ولی اثر عصاره نسبت به آسپیرین کمتر بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند در کوتاه مدت (القا التهاب یک روزه) اثرات ضد التهابی عصاره دانه انگور مشابه اثرات آسپیرین بوده و با آن تقاوت معنی داری ندارد. از طرف دیگر در حالت های مزمن درد (هفت روزه) نتایج نشان دادند که آسپرین اثر بهتری دارد. با وجه به اینکه مبنای انتخاب دوز 200 میلی گرم عصاره بررسی های قبلی با استفاده از آزمون فرمالین بوده است می توان گفت در حالت التهاب مزمن دوزهای بالاتر عصاره احتمالا اثری معادل آسپرین خواهند داشت و تجویز طولانی مدت عصاره دانه انگور می تواند در وضعیت های التهابی بهبودی بیشتری ایجاد کند که در کنار عوارض کمتر آن نسبت به داروهای ضد التهاب معمول مانند آسپیرین اهمیت آن آشکارتر می شود.

عصاره دانه انگور، التهاب، فرمالین، موش صحرایی، پلتیسموتر