محمدرضا ساری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و صنایع غذایی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهران اعلمی - استادیار دانشکده علوم و صنایع غذایی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

در مطالعه حاضر به فعالیت و اثرات قوی آنتی اکسیدانی E. officinalis ،T. Belerica،T. Chebula و ترکیب آنها ، Triphala که مسئول بسیاری از خواص بیولوژیکی آشکار شده توسط این داروهاست اشاره شده است ترکیبات اصلی T. Belerica، الاژیک و گالیک اسید هستند . E. officinalis حاوی چندین مشتق از اسید گالیک نظیر اپیگالو کاتاچین گالات می باشد. ترکیب عمده T. chebula اسید گالیک است که آن هم به عنوان یک آنتی اکسیدان ایفای نقش می کند عصاره های این گیاهان داروی پتانسیل جذب رادیکال های اکسیژن را دارند غلظت مورد نیاز برای ممانعت 50 درصدی از سوپر اکسید توسط E. officinalis ، شش مرتبه کمتر از T. belerica می باشد اما رادیکال های هیدروکسیل به طور موثری توسط عصاره T. belerica به دام می افتند (نسبت به دو عصاره دیگر). هر چند رادیکال های هیدروکسیل قوی تر از سوپراکسیدها هسند اما T. belerica می تواند هر دو را به دام انداخته و از پراکسیداسیون لیپید ممانعت کند. T. belerica که بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را دارد بیشتر از دو گیاه دیگر میزان گلوکز سرم خون را کاهش می دهد البته با انجام آزمون ANOVA بر روی خون حیوانات مورد آزمایش، مشخص شده است که Triphala که ترکیبی عمل این عصاره ها در کاهش دیابت و پیشگیری از ان هنوز به درستی مشخص نشده است اما بسیاری از داروهای سنتی مورد استفاده در درمان دیابت ، فعالیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی دارند گیاهان نامبرده به طور قابل توجهی از تولید آلوکسان که القا کننده دیابت در موش هاست جلوگیری می کنند این عصاره ها ممکنست آزاد سازی سیتوکین را در طول دیابت که یکی از عوامل اصلی سستی بافت ها گیجی و مقاومت انسولین است را کاهش داده و بدین طریق اثر خود را اعمال می کنند.

عصاره گیاهی، آنتی اکسیدان ها، دیابت