مرتضی حمیسی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا
فاطمه سفید کن - استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
محمد نصری - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا
محمد حسین لباسچی - استادیار بخش تحقیقات گیاهان د ارویی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف نیتروژن ، فسفر و کود دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی بابونه کبیرف طرح آزمایشی فاکتوریل (سه عاملی) بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار از بهمن ماه 1388 تا مهرماه 1389 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور واقع در غرب تهران (پیکان شهر) به اجرا درامد. تیمارهای مورد بررسی شامل مقادیر مختلف کود نیتروژن از منبع اوره در سه سطح (60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار)، کود فسفره از منبع سوپرفسفات تریپل در دو سطح (60 و 80 کیلوگرم در هکتار) و کود گاوی در سه سطح (0، 15 و 30 تن در هکتار) بودند نتایج بدست آمده نشان می دهد که اثر سطوح مختلف کود نیتروژن بر درصد و عملکرد اسانس در سطح 1% معنی دار بود همچنین کود نیتروژن بر درصد کریزانتنیل استات و سانتولینا تری ان در سطح 5% تاثیر معنی داری گذاشت. کود فسفره بر درصد کریزانتنیل استات اسانس در سطح 5% تاثیر معنی داری داشته است کود گاوی بر درصد اسانس در سطح 1% تاثیر معنی دار داشته است در صورتی که کود گاوی بر عملکرد اسانس درصد کامفور، درصد کامفن و درصد سانتولینا تری ان در سطح 5% تاثیر معنی دار داشت. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین درصد اسانس و عملکرد اسانس مربوط به تیمار مصرف 60 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار بود که به ترتیب برابر 0/32 درصد و 19 کیلوگرم در هکتار اسانس بود. استفاده از کود دامی منجر به افزایش درصد و عملکرد اسانس نسبت به شاهد گردید. همچنین نتایج حاصل از طیف های GC و GC/MS در تیمارهای مختلف حاکی از آن است که کاربرد مقادیر مختلف کود دامی بر درصد ترکیب های عمده اسانس موثر می باشد.

بابونه کبیر، کود دامی، عملکرد اسانس، درصد اسانس، نیتروژن ، فسفر