جواد حمزه ئی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان

جوانه زنی بذر سرآغاز زندگی بسیاری از گیاهان از جمله گیاهان دارویی است و روش های صحیح تیمار آن در راستای تحمل به شرایط نامطلوب کشت به طور قطع در تولید محصول موثر خواهد بود از جمله این شرایط نامطلوب شوری خاک است که جوانه زنی و رشد گیاهچه های گونه های مختلف گیاهی را تهدید می کند از این رو استفاده از تکنیک پیش تیمار بذر در جهت افزایش مقاومت بذور گیاهان مختلف از جمله گیاهان دارویی در مرحله جوانه زنی و سبز شدن نسبت به شوری می تواند به عنوان یه راهکاری در جهت افزایش بهره وری از اراضی شور مورد توجه قرار گیرد آزمایش حاضر با هدف ارزیابی واکتش گیاه دارویی صابونی به سطوح مختلف شوری به فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و با سه تکرار اجرا شد فاکتورهای آزمایش شامل پیش تیمار بذر در چهار سطح (شاهد بدون پرایم ، گرایم با آب مقطر، پرایم با GA3 و پرایم با Salicylic acid) و سطوح مختلف شوری (0، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر) بودند نتایج نشان داد که صفات مورد بررسی در سطح احتمال 1% تحت تاثر اثرات ساده پیش تیمار بذر و سطوح شوری قرار گرفت. به طوریکه به غیر از میانگین مدت جوانه زنی بقیه صفات به طور معنی داری با افزایش شدت تنش شوری، کاهش یافتند نکته قابل توجه این بود که پیش تیمار بذر در حالت شاهد (بدون شوری) و شوری سرعت و درصد جوانه زنی ، وزن تر و وزن خشک گیاهچه ها را در مقایسه با تیمار بدون پیش تیمار ، افزایش داد. به ویژه اینکه میزان افزایش در سطوح بالاتر شوری بیشتر بود در کل بر اساس نتایج این آزمایش و آزمایشات مشابه احتمال می رود که از طریق پیش تیمار بذر با استفاده از هورمون های تحریک کننده رشد بتوان میزان مقاومت گیاهان مختلف از جمله گیاهان دارویی را نسبت به تنش های محیطی نظیر تنش شوری افزایش داد.

پیش تیمار بذر، اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک ، گیاه دارویی، Soapwort، تنش شوری