امیر رضازاده - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
عظیم قاسم نژاد - استادیار گروه باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی جهان است که برگ آن جهت مصارف دارویی استفاده می شود تنش شوری یکی از فاکتورهای محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان است که در حال تبدیل شدن به یک مشکل جدی در اکثر مناطق خشک و نیمه خشک است در این تحقیق مقاومت به شوری دو رقم کنگر فرنگی بر اساس تجمع برخی عناصر معدنی (سدیم، کلر، پتاسیم و کلسیم) در آزمایشات گلدانی (نمک طعام) و مزرعه ای (شوری طبیعی) مورد مطالعه قرار گرفت. در آزمایش گلدانی شوری در 5 سطح و در محدوده 1/5 تا 20/6 دسی زیمنس و در آزمایش مزرعه ای در 6 سطح و در محدوده 1/3 تا 29 دسی زیمنس در نظر گرفته شد . نتایج نشان داد کخ تجمع یون سدیم برگ در آزمایش گلدانی تا شوری 6/9 دسی زیمنس و در مزرعه ای تا 6/45 دسی زیمنس افزایش یافت و سپس با افزایش شوری به بیش از این مقدار کاهش یافت میزان کلر برگ در شوری 3/5 (مزرعه) و 6/9 دسی زیمنس (گلخانه) بیشترین افزایش را نشان داد و پس از آن با افزایش شوری میزان آن کاهش یافت . غلظت یون های کلسیم و پتاسیم به موازات افزایش شوری کاهش یافت به نحوی که کمترین میزان کلسیم و پتاسیم در شوری 20/6 دسی زیمنس (گلخانه ) و 29 دسی زیمنس (مزرعه) مشاهده شد. بر اساس نتایج می توان بیان نمود که گیاه با واکنش مناسب و سریع در بالانس عناصر معدنی به ویژه کلسیم و پتاسیم و مدیریت صحیح عناصر مضر سدیم و کلر در شرایط شور مکانیسم مقاومت نسبی به شوری را فعال می نماید البته واکنش گیاه به شوری و تغییرات عناصر مورد مطالعه در شرایط گلدانی و مزرعه ای متفاوت است.

کنگر فرنگی، برگ، شوری، رقم، عناصر معدنی