حسین شمسی محمود آبادی - دکترای فیزیولوژی گیاهی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد
عباس زارع زاده - کارشناس ارشد علوم گیاهی و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و امور دام استان یزد
مرضیه آنتیک - کارشناس ارشد زراعت

به منظور بررسی سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 در یزد انجام شد کود نیتروژن در چهار سطح شامل مقادیر شاهد، 140 ، 80 و 200 کیلوگرم در هکتار (به صورت اوره) و تراکم در سه سطح شامل 14، 8 و 20 بوته در متر مربع بود. هر واحد آزمایشی شامل 5 خط کاشت به فاصله ثابت 50 سانتیمتر و به طول 4 متر بود تراکم های مختلف بر اساس فاصله بوته ها روی ردیف تنظیم گردید اثر تیمارهای کودی و تراکم بوته بر عملکرد بذر و تولید اسانس مورد بررسی قرار گرفت و میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن، مقایسه شدند صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعداد چتر در هر بوته، وزن هزار دانه ، عملکرد بیولوژیک ، عملکرد اقتصادی (بذر) ، درصد اسانس و شاخص برداشت مورد بررسی قرار گرفت. حداکثر عملکرد بذر (1708 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 200 کیلوگرم ازت در هکتار و فاصله روی ردیف 10 سانتیمتر (تراکم 20 بوته در متر مربع) بود . بیشترین درصد اسانس (3/99) در تیمار 140 کیلوگرم کود ازت در هکتار و فاصله ردیف 10 سانتیمتر (تراکم 20 بوته در متر مربع) به دست امد سطوح مختلف تراکم بوته روی درصد اسانس اختلاف معنی داری وجود نداشت بیشترین ارتفاع، شاخص برداشت، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک در تیمار 200 کیلوگرم کود ازت مشاهده شد.

رازیانه، کود نیتروژن ، تراکم بوته، عملکرد دانه، اسانس