الناز فرج زاده معماری تبریزی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ملکان و دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی
مهرداد یارنیا - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی تبریز
وحید احمدزاده
نوشین فرج زاده

در سال های اخیر به دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی و افزایش قیمت آن علایق نسبت به استفاده از داروهای گیاهی مجددا افزایش یافته است لذا توجه به عوامل کاهنده رشد و عملکرد این گیاهان دارویی و کنترل آنها جهت بهره برداری بیشتر از خواص دارویی این گیاهان از اهمیت ویژه ای برخوردار است از جمله این عوامل که در ایران جزو مشکلات عمده بر سر گیاهان زراعی می باشد بیماری های گیاهی می باشد. در رازیانه بیماری های بذر زاد از جمله عوامل عمومی می باشد از جمله عوامل دیگر کاهنده عملکرد گیاهان زراعی علف های هرز می باشد اما گزارشات متعددی وجود دارد که ترکیبات آللوپاتیک علف های هرز به طور موثری بیماری های گیاهی را کنترل می کنند بنابراین با برداشت علف های هرز از سطح مزرعه هم می توان رقابت آنها را در مزرعه کاهش داد و هم با عصاره آللوپاتیک انها اقدام به کنترل بیماری های بذر زاد نمود از جمله عواملی که شدت تاثیر این عصاره های را مشخص می کند غلظت و مدت تماس است لذا با کنترل این عوامل می توان بیماری ها را به نحوی کنترل کرد که روی جوانه زنی و رشد گیاهچه های خود گیاه تاثیر نداشته باشد لذا این بررسی نیز به صورت دو آزمایش جداگانه جهت بررسی تاثیر مدت زمان های مختلف پرایمینگ بذور با اندازه های مختلف رازیانه با غلظت های مختلف ترکیبات آللوپاتیک علف هرز عمده منطقه یعنی تاج خروس بر کنترل بیماری های بذر زاد رازیانه و جوانه زنی و رشد گیاهچه های گیاه دارویی رازیانه در سه تکرار انجام پذیرفت تا میزان تاثیر ترکیبات آللوپاتیک در کنترل بیماری های بذر زاد رازیانه بدون تاثیر معنی داری روی جوانه زنی و رشد گیاهچه ها و همچنین تاثیر پرایمینگ و اندازه بذر بر روی کنترل خسارت ترکیبات آللوپاتیک بررسی گردد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که پرایمینگ و اندازه بذر تاثیر مهمی را نسبت به عکس العمل بذور ترکیبات آللوپاتیک دارند با توجه به نتایج این آزمایش جوانه زنی بذور بزرگ به ترکیبات مقاومتر است بنابراین می توان از غلظت های بیشتر عصاره آللوپاتیک برای کنترل موثرتر بیماری های بذر زاد استفاده کرد در این آزمایش ترکیبات آللوپاتیک به طور بسیار موثری بیماری های بذر زاد رازیانه را بدون تاثیر معنی داری در جوانه زنی و رشد گیاهچه ها کنترل کرد به طوری که عصاره 1 به 10 علف های هرز با مدت زمان پرایمینگ 10 ساعت با وجودی که روی جوانه زنی تاثیری نداشت اما باعث کاهش 95 درصدی بیماری های بذر زاد رازیانه شد لذا نتایج نشان داد که مدت زمان تماس ترکیبات آللوپاتیک با بذر و عصاره اندام های مختلف دو عاملی هستند که به شدت بر روی پاتوژن های بیماری زا تاثیر می گذارند.

پرایمینگ بذور، سایزهای مختلف بذور، غلظت های مختلف عصاره علف هرز و بیماری های بذر زاد