یاسین هلال بیگی - کارشناس ارشد خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
مسعود خزاعی - کارشناس ارشد خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

زعفران گیاهی علفی و چند ساله از تیره زنبقیان است. گیاهی روز بلند، نیمه گرمسیری و سرمادوست است . زعفران زمین های با خاک غیر شور، حاصلخیز، بافت متوسط و آهک دار با اسیدیته 8-7 را ترجیح می دهد. آب غیر شور نیز مانند زمین های غیر شور در رشد زعفران اهمیت دارد ولی با این وجود گاهی در زمین های نسبتا شور، آب شور و هوای گرم محصول خوبی می دهد به منظور بررسی اثر کلسیم و منیزیم بر کاهش سمیت ناشی از سدیم بر عملکرد زعفران ، به طور تصادفی تعداد 100 نمونه از خاک مزارع و بوته های زعفران آن در استان خراسان جنوبی جمع اوری شد. آنالیز رگرسیون پاسخ سطح در نرم افزار Ststistica نشان داد اثرات سوء سدیم ، با افزایش مجموع میزان کلسیم و منیزیوم در خاک تعدیل گردیده است به طوری که با افزایش میزان سدیم خاک، در مقادیر بالای کلسیم و منیزیم افت زیادی در وزن پیاز و گل مشاهده نشد. ولی با افزایش میزان سدیم در حالتی که سطوح کلسیم و منیزیم ثابت در نظر گرفته شده است وزن پیاز و گل بشدت کاهش یافت. البته شایان ذکر است که اثر تعدیل کنندگی کلسیم و منیزیم در افزایش وزن گل در مقادیر بالای سدیم نسبت به مقادیر پایین آن بیشتر بوده است از این بررسی چنین استنباط می شود که سدیم در مواقعی که کلسیم و منیزیم خاک به اندازه کافی باشد اثر بازدارندگی بر رشد پیاز و گل زعفران ندارد و در شرایطی که سدیم باعث بروز مشکلاتی در تولید زعفران می گردد می توان با کاربرد کلسیم و منیزیم تا حدودی اثرات سوء سدیم را خنثی نمود.

زعفران، کلسیم و منیزیم، سدیم، رگرسیون پاسخ سطح