فاطمه رمضانعلی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی
محمد ربانی - دانشیار میکروبیولوژی عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان

باکتری های دهانی مانند استرپتوکوکوس موتانس با قدرت تشکیل بیوفیلم بالا از عوامل اصلی تشکیل پوسیدگی دندان هستند با توجه به گستردگی این بیماری و اثرات جانبی مواد شیمیایی به نظر می رسد استفاده از مواد طبیعی به دست آمده از گیاهان یک راه قابل پذیرش تر باشد در طب سنتی برای گلاب اثرات ضد میکروبی علیه باکتری های دهانی ذکر شده است و نیز در طب اسلامی، گیاه مسواک برای کنترل پوسیدگی دندان سفارش شده است لذا هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد باکتریایی و ضد اتصالی گلاب و دهانشویه گیاهی پرسیکا (حاوی گیاه مسواک) بر روی قدرت رشد و اتصال این باکتری ها در شرایط آزمایشگاه بود. در این تحقیق چند سویه استرپتوکوکوس موتانس جدا شده از پلاک بیماران پریودنتیت به همراه دو سویه استاندارد استرپتوکوکوس موتانس و استرپتوکوکوس سوبرینوس مورد بررسی قرار گرفت. قدرت تشکیل بیوفیلم در این سویه ها با روش رنگ سنجی ارزیابی گردید و قویترین سویه ها در تشکیل بیوفیلم انتخاب شدند. سپس اارزیابی اثر ضد باکتریایی گلاب و پرسیکا بر روی سویه های شدیدا چسبنده به روش چاهک گذاری صورت گرفت و قدرت ضد باکتریایی آن بر اساس قطر هاله عدم رشد تعیین گردید. تاثیر گلاب و پرسیکا بر اتصال استرپتوکوک ها در میکروتیتر پلیت های پلی استایرنی به طور همزمان و 30 دقیقه قبل از ورود استرپتوکوکو به سیستم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که گلاب و پرسیکا به طور قابل توجهی منجر به کاهش اتصال این سویه ها می شوند همچنین بررسی اثر ضد باکتریایی این مواد گیاهی نشان دهنده تاثیر پرسیکا و عدم تاثیر گلاب بود. بنابراین چون پوسیدگی دندان ناشی از رشد باکتری های بیماری زا و اتصال آن ها به سطوح دندان است استفاده از مواد گیاهی که قادر به مهار رشد و یا کاهش اتصال استرپتوکوک ها باشند می تواند منجر به حفاظت دندان ها در برابر آسیب استرپتوکوک ها شوند.

گلاب، پرسیکا، اسنرپتوکوک ، ضد باکتریایی، ضد اتصالی