لیلا عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد،موسسه آموزش عالی خاوران
الهه اسفندیانی - دانشجوی کارشناسی ارشد،موسسه آموزش عالی خاوران

اکثریت نظریه پردازان حوزه ی معماری و فرهنگ بر تاثیر شکل و کالبد فضا بر شیوه ی زندگی و رفتار انسان تاکید دارند چرا که فرم،شکل و سازمان فضایی خانه ها در یک همسایگی می تواند زندگی ساکنانش را حمایت(پشتیبانی) یا مختل نماید. (بوچنر،1975) (راپاپورت،1969 (از جمله فضاهای تاثیرگذار در شیوه ی زندگی ساکنان فضاهای نیمه باز است. فضاهای نیمه باز مسکونی علاوه بر تامین نور و روشنایی فضاهای داخلی و تهویه طبیعی به عنوان فرصتی برای ارتباط بیش تر با محیط بیرون و تعاملات اجتماعی بیش تر است. ساختمان هایی که در گذشته ساخته می شدند به علت رعایت مسایل اقلیمی و سلسه مراتب دسترسی فضایی و رعایت حفظ حریم ها عملکرد خوبی داشته اند، بنابراین بررسی الگوهای بومی گذشته و شناخت وضع موجود فضاهای نیمه باز،زمینه ساز طراحی آگاهانه تر و فضای مسکونی مطلوب تر است. در پژوهش حاضر به خوانش و فهم ویژگی های کالبدی - فضایی در فضاهای نیمه باز مسکونی گذشته و امروز پرداخته ایم تا از این رهگذر و انجام یکقیاس تطبیقی به تاثیر این ویژگی ها بر میزان مطلوبیت فضایی بپردازیم. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی بوده که شامل روش تاریخی،توصیفی و تحلیلی می باشد و در جمع آوری داده های کیفی از مطالعات کتابخانه ای، مشاهده، برداشت میدانی، مصاحبه و پرسش نامه استفاده شده و داده های کمی از طریق شبیه سازی به وسیله ی نرم افزار Ucldepthmap به دست آمده است و در نهایت برای تحلیل داده ها و نتیجه گیری از روش قیاس تطبیقی و استدلال منطقی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که در خانه های بومی B سنتی شهر بشرویه فضاهای نیمه باز نفش مهمی در بروز شیوه ی زندگی و نظام های رفتاری ساکنان ایفا می کرده است و امروزه برنامه ریزان و معماران شهری به منظور حفظ برنامه ریزی جوامع بومی و احیای شیوه های نظام های رفتاری بایستی با ایجاد راهکارهایی معمارانه سعی در احیای آن رفتارها از طریق باز زنده سازی آن فضاها داشته باشند

فضای نیمه باز، شهر بشرویه، کیفیت زندگی، تراس