نادر هاتف - دانشیار بخش مهندسی راه و ساختمان دانشگاه شیراز
محمدحسین بازیار - مربی گروه عمران دانشگاه یاسوج

کشور ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، اقلیمی و مکانی خود در معرض وقوع زلزله های متعدد و شدید قرار دارد، بنابر این مطالعات و تحقیقاتی در رابطه با لرزه زمین ساخت، آنالیز ریسک و پهنه بندی خطر زمین لرزه در مناطق لرزه خیز کشور ضروری و حائز اهمیت میباشد. در اطراف شهر یاسوج با توجه به قرار گرفتن در امتداد رشته کوه زاگرس و مرز صفحات ایران و عربستان گسلهای زیادی پراکنده اند و خطر زمین لرزه بالا میباشد. با توجه به افزایش روند ساخت و ساز، فعالیتهای عمرانی و نوپا بودن شهر ضرورت مطالعاتی در رابطه با لرزه خیزی و پهنه بندی خطر زمین لرزه حس میشود.در راستای رسیدن به اهداف فوق و برای تعیین ایمنی ساختگاه سازه ها و کمک به طراحان در ساختن سازه های مقاوم و ایمن در شهر یاسوج با استفاده از مطالعات پهنه بندی لرزه ای و تاثیر عوامل ساختگاهی مشخصات زلزله های ورودی از جمله شتاب ماکزیمم، پریود غالب و ضریب بزرگنمایی در نقاط مختلف سطح زمین تعیین گردیده است. با توجه به مشخصات لزله در سطح زمین ایمن بودن منطقه ساختگاه برای ساخت و احداث سازه های مورد نظر معلوم می گردد.بر پایه نتایج بدست آمده مناطق شمالی و شمال شرق شهر یاسوج به دلیل نزدیکی زیاد به گسل دنا دارای بیشترین شتاب روی سنگ بستر می باشند. همچنین در مناطق شرقی شهر یاسوج بدلیل نزدیکی به ارتفاعات دنا عمق سنگ بستر کمتر بوده وشتاب روی سطح زمین مقادیر بیشتری را داراست. براساس یافته های این تحقیق احداث ساختمانهای با ارتفاع کم (پریودکم)در مناطق جنوبی و با ارتفاع بیشتر (پریود بیشتر) در مناطق شمالی شهر پیشنهاد گردیده است.

زلزله، پهنه بندی لرزه ای، عوامل ساختگاهی