سامان باقری - کارشناس ارشد زلزله دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف
فیاض رحیم زاده - دانشیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف

رفتار مخازن حاوی مایعات تحت اثر زلزله، با توجه به اهمیت آنها و نیز به دلیل وجود اندرکنش بین سیال و سیستم ساز های، مورد توجه و مطالعة بسیاری از مهندسین و محققین قرار گرفته است. مدلهای اولیة مورد استفاده برای تحلیل دینامیکی مخازن حاوی مایعات، بر مبنای صلب بودن جداره و مهار شدگی کف وسایر فرضهای ساد هکنند های بود که به تدریج در آنها اصلاحاتی صورت گرفته است. مخازن را بر حسب نوع اتکای آنها به پی، می توان به دو گروه کلی مهارشده و مهارنشده تقسیم کرد. در مخازن مهارنشده، به علت اثر ضربة سیال درون آنها، امکان جداشدن موضعی کف مخزن از پی وجود دارد. در این تحقیق با استفاده از روش اجزای محدود، پاسخ دینامیکی مخازن زمینی انعطا فپذیر تحت شرایط مختلف تکی هگاهی و رکورد زلزلة ورودی مطالعه گردید. برای این منظور کل محیط سازه و سیال بوسیلة المانهایی با درجات آزادی تغییرمکان مدل شده، اندرکنش بین سازه وسیال بوسیلة معادلات قیدی برآورده شد. رفتار غیرخطی ناشی از بلندشدگی کف مخزن مهارنشده، با استفاده از فنرهای دو خطی معادل برای خاک بستر، مورد ارزیابی قرار گرفت. در مدلسازی س هبعدی از مشخصات یکی از مخازن استوان های شکل ذخیرة مواد نفتی موجود استفاده گردید و سیال درون مخزن، تراک مپذیر و ویسکوز در نظر گرفته شد. نتایج حاصل حاکی از اهمیت در نظرگیری شرایط تکی هگاهی واقعی مخزن میباشد؛ بطوریکه رفتار غیرخطی ناشی از لندشدگی کف، باعث تغییرات قابل ملاحظ های در اکثر پارامترهای مربوط به پاسخ لرز های مخازن م یگردد. همچنین ملاحظه شدکه ارتفاع امواج سطحی بشدت از محتوای فرکانسی رکوردهای زلزلة ورودی متأثر بوده، به شرایط تکیه گاهی آن حساس نمی باشد.

مخزن زمینی، بلندشدگی کف، اندرکنش سازه و سیال، تحلیل لرزه ای