فرشید صابری فرد - کارشناس عمران، مهنسین مشاور ایمن سازان، قرارگاه سازندگی خاتم الانب
مجید کیانی - کارشناس ارشد عمران، مهندسین مشاور ایمن سازان، قرارگاه سازندگی خاتم

پیش بینی کارشناسان از نیاز فعلی کشور به ساخت تونلهای جدید شامل تونلهای ترابری وتونلهای آب بر حدود 3000 کیلومتر است، که مرتفع کردن ایننیاز با اجرای روشهای سنتی حفاری ولاینینگ، مشکل و زمان بر می باشد. امروزه استفاده از روش حفاری مکانیزه توسط ماشین حفاری (TBM) توسعه یافته است. در این روش علیرغم مزایای فراوان از جمله سرعت اجرا و صرفه اقتصادی، لازم است قبل از شروع عملیات اجرایی پیش بینی های خاصی در خصوص تجهیز کارگاه انجام گیرد. تجهیز چنین کارگاهی مستلزم تهیه دستگاه حفاری، احداث کارخانه سگمنت و پرتال ورودی و تجهیزات مربوطه می باشد. برای داشتن عملکرد سازمان یافته و افزایش راندمان، لازم است به جمع بندی تجربیات موجود و پردازش آنها پرداخته شود، که در این مقاله ضمن بررسی این موضوع، تجهیز کارگاه چند پروژه حفاری مکانیزه بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که هزینه های تجهیز کارگاه در روش حفاری تمام مکانیزه به هیچ وجه قابل مقایسه با مقادیر قراردادی نمی باشد. به همین دلیل پیمانکاران تونل ساز برای تامین هزینه های تجهیز کارگاه، حین برآودر مناقصه، هزینه برخی فعالیتهای تجهیز را در فعالیتهای اجرایی موضوع پیمان لحاظ می کنند و فقط هزینه های تجهیز عمومی در فصل تجهیز قرارداد باقی می ماند. این کار علاوه بر ایجاد مشکلاتی در تنظیم قرارداد و عدم همخوانی آن با قراردادهای عرف کارهای عمرانی، باعث ایجاد اختلافاتی بین کارفرما و پیمانکار شده و در نهایت منجر به عدم تامین اعتبار مالی تجهیز کارگاه و تاخیر در اجرای پروژه و در واقع باعث تضییع سرمایه های ملی می گردد.

تونل ، تجهیز کارگاه ، حفاری مکانیزه ، TBM ، کارخانه سمگنت