وحید بروجردیان - دانشجوی دکتری سازه، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف، تهران
محمدتقی کاظمی - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف، تهران

مساله اثر اندازه عمق بر مقاومت برشی تیرهای بتن مسلح سالهاست که موضوع مطالعه محققین در سراسر دنیا می باشد. علیرغم تحقیقات گسترده نظری و آزمایشگاهی که تاکنون مصروف این موضوع گشته هنوز هیچ مدل مورد اجماعی برای آن ارائه نشده است. یکی از نظریه های با پذیرش نسبتا گسترده در زمینه برآورد مقاومت برشی تیرهای بتن مسلح، نظریع اصلاح شده میدان فشاری ، MCFT، می باشد. بر اساس این نظریه ظرفیت ناشی از قفل و بست دو طرف ترک توسط سنگدانه ها عامل اصلی در تامین مقاومت برشی تیرهای بتن مسلح فاقد خاموت میباشد. شکل ساده شده روابط حاصل مقاومت برشی را متناسب با معکوس اندازه بیان می کنند. از طرفی حل حالت حدی مساله مقاومت برشی برای اندازه های خیلی بزرگ با روش مکانیک شکست الاستیک خطی، مقاومت برشی را متناسب با توان منفی 1/2 اندازه عمق موثر پیش بینی می کند. در این مقاله با ایجاد اصلاحاتی در نحوه محاسبه اصطکاک برشی بر اساس ظرفیت قفل سازی سنگدانه ها در ترک اصلی برشی، رابطه جدیدی برای پیش بینی مقاومت برشی تیرهای بتن مسلح فاقد خاموت ارائه شده است که بصورت مجانب شرایط حدی اثر اندازه عمق بر اساس مکانیک شکست را نیز ارضاء می کند. بر اساس رابطه بدست آمده، یک رابطه ساده تر برای طراحی برشی تیرهای بدون خاموت پیشنهاد میشود. این رابطه هماهنگی مناسبی با بانک داده های آزمایشات برشی تیرها نشان میدهد.

تیر بتن مسلح ، مقاومت برشی ، تئوری اصلاح شده میدان فشاری ، قفل سازی سنگدانه ها ، اصطکاک برشی