محمود فغفور مغربی - استادیاربخش عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی رزاز - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی، دانشگاه فردوسی مشهد

در مقاله حاضر، رفتار هیدرولیکی سازه های آبگیری از کف به صورت آزمایشگاهی و تئوریک موردمطالعه قرار گرفته است. برای این منظور کانالی دو طبقه ساخته شده و آزمایشات مختلفی بر روی متغیرهای مختلف جریان نظیر آرایش هندسی میله های کف مشبک، قطر وفاصله آنها در دبی های مختلف انجام شده است. کانال تحتانی دبی منحرف شده (Qd) و کانال فوقانی، دبی باقیمانده (Qr) رامنتقل می کنند. اندازه گیری دبی با کمک سرریز های لبه تیزی که در انتهای پایین دست کانال های فوقانی و تحتانی تعبیه شده اند، صورت می پذیرد. طول مطلوب کف مشبک مدل با استفاده از روابط ارایه شده تسوط موستکو وسوبرمانیا تخمین زده شده است. این طول طوری انتخاب شده که بتوان حالات مخلتفی را با توجه به محدودیت حداکثر دبی درکانال بالادست مورد بررسی قرار داد. با عبور دادن دبی های مختلف و اندازه گیری دبی های منحرف شده و باقیمانده درکانال توسط سرریزهای لبه تیز مستطیلی به صورت جداگانه، نقش پارامترهای گوناگون در انحراف دبی بررسی شده است. با رسم دیاگرام های Q/rQt , Qd/Qt نسبت به دبی کل (Qt) مقایسه عملکرد این نوع آبگیر در حالات مختلف با یکدیگر پرداخته شده است با بررسی ای نمودارها مشخص می گردد، در کف های مشبک با میله های طولی در دبی های کم، کل جریان منحرف می گردد وبا افزایش دبی، نسبت دبی منحرف شده به کل دبی کاهش یافته اما با مستغرق شدن کانال تحتانی در نزدیکی سرریز، این نسبت مجددا افزایش یافته و با افزایش بیشتر دبی، نسبت مذکور شروع به کاهش می کند. در کف های مشبک با میله های عرضی درمقایسه با آرایش طولی میله ها مقدار دبی منحرف شده حدود 10 الی 15% کمتر می باشد.

جریان متغیر مکانی ، جریان در کانال های روباز ، آبگیر ها، کف مشبک