داود محمدیانی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

در فلسفه هیدگر انسان پدیداری است که در جهان با اشیاء پیرامون خود ارتباط داشته ودارای خصوصیات وجودی از قبیل ترس، دلهره، تفرد، مرگ آگاهی و...می باشد. ویژگی درجهان بودن انسان اهمیت خاصی دارد. انسان در فلسفه ملاصدرا ماهیت ثابتی نداشته وهمواره در حال صیرورت و تحول است که بوسیله حرکت جوهری تبیین می شود. جهاندر تفکر هیدگر به گونه ای با انسان گره خورده است که هستی آن را هستی در جهان مینامد. اما در اندیشه ملاصدرا جهان مجموعه ای از اشیاء نبوده بلکه مظاهر و اطوار وجودبوده و به ماسوای واجب الوجود اطلاق میگردد. اعتقاد به خدا در فلسفه هیدگر مبهم ماندهبطوریکه برخی او را ملحد و برخی دیگر او را در شکل گیری عقاید دینی خود بسیار موثردانسته اند. اما در فلسفه ملاصدرا خداوند بالاترین مرتبه حقیقت وجود است که در متونعرفانی با ضمیر هو به آن اشاره شده است.

در جهان بودن، دازاین، حرکت جوهری، وجود منسط و کلام الهی