علی پژهان - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
وجیهه بروجردی

در این تحقیق، مدل تعامل بین پویایی جمعیت انسانی وتکامل فرهنگی درنظر گرفته شده و به طرح این سوال پرداخته شدهاست که آیا این مدل ها می توانند الگوهای پایدار و ناپایدار رشد را پیش بینی نمایند.مدل های پدیدارشناختی به پیش بینیرشد ناپایدار جمعیت و یا تثبیت آن در آینده نزدیک می پردازند. آخرین پیش بینی ها برمبنای برآورد فرایندهای جمعیتیکنونی بوده و فرایندهای علی پویای فرهنگی و جمعیتی درنظر گرفته نمی شود. بسیاری از مدل های علی موجود (که ممکناست مشتق شده از مدل های ساده شده اقتصادی باشند) به بررسی یک بازخورد مثبت بین تکامل فرهنگی و رشد جمعیتی( پرداخته و رشد نامحدود را در فرهنگ و جمعیت پیش بینی می کنند. این مدل ها را با فرض موارد زیرتکمیل نموده ایم: ( 1انتقال فرهنگی ناقص است، بدین معنی که فرهنگ نمی تواند از بین برود. ( 2) فرهنگ همیشه به ترویج رشد جمعیت نمیپردازد.در این تحقیق نشان می دهیم که درنظر گرفتن این عوامل می تواند باعث تفاوت اساسی در رفتار مدل شود، نظیر کاهشجمعیت که بیشتر از ثابت بودن آن می باشد. این نتیجه حاکی از آن است که تمامی مدل های جمعیتی دارای ظرفیت بالاییبرای در برگرفتن تعداد زیادی از فرهنگ ها هستند –که شامل یک تکنولوژی قدرتمند نیز می باشد- و این امر ریسک بالاییرا در عدم پایداری ایجاد می کند. پیشنهاد می شود که تحقیقات آتی باید به بررسی پویایی مصرف منابع و تکامل فرهنگیعقاید در یک رفتار مولد (مانند ایده هایی درباره ی بعد خانوار) و استفاده از منابع (مانند وضعیت های محیط زیستی)بپردازند.

توسعه پایدار، پویایی جمعیت، فرهنگ تجمعی، مدل سازی ریاضی