محمدعلی هادیان امری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری-ساری
عطاا... کلارستاقی - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران

فرسایش آبی مهمترین عامل تخریب خاک حاصلخیز و تولید رسوب بوده برآورد شدت و میزان آن بمنظور محاسبات مهندسی احداث سدهای مخزنی، حفظ عمر مفید تاسیسات آبی و معیاری برای کنترل و به حداقل رساندن آن طی عملیات حفاظتی حائز اهمیت است. در این تحقیق میزان خاکی که سالانه از زیرحوزه لاسم( از حوزه آبخیز هراز) خارج می شود محاسبه و برآورد می گردد. یکی از روشهای تجربی برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب که بیشترین عوامل موثر در فرسایش خاک و تولید رسوب در آن دخالت دارد روش PSLAC می باشد. با توجه به عوامل نه گانه روش مذکور به برآورد میزان تولید رسوب حوزه آبخیز لاسم هراز اقدام شده است. ابتدا داده های لازم برای هر فاکتور جمع آوری و حوزه مورد مطالعه (زیر حوزه B لاسم) به سه واحد هیدرولوژیک 2،1 و 3 تفکیک شد. با تحلیل مکانی داده ها، محاسبات ریاضی صورت گرفت و شدت فرسایش و روسب در هر واحد محاسبه و با استفاده از میانگین وزنی، شدت و میزان فرسایش همراه با میزان تولید رسوب برای کل حوزه برآورد شد. درجه رسوبدهی واحدهای هیدرولوژی 2،1 و 3 به ترتیب برابر 58/54،26/1 و 51؟42 و همچنین میزان تولید رسوب سالانه در این واحدها به ترتیب 306/16،97/41 و 238/119 مترمکعب در کیلومتر مربع محاسبه گردید.

فرسایش ، رسوب ، لاسم ، PSLAC ، SDR