آسیه مبارکی - دانشکده پرستاری ومامایی یاسوج
علی کامکار - دانشکده پرستاری ومامایی یاسوج

میزان بروز جراحات سوختگی در کشورهای در حال توسعه زیاد بوده وبیشتر به علت تراکم زیاد جمعیت،بی سوادی،فقر وعوامل جمعیت شناختی می باشد . در هند سالیانه 700-800 هزار مورد سوختگی را در بیمارستانهاپذیرش مـی دهنـد . سـوختگی هـا وجراحات ناشی از سوختگی در زنان 16-35 ساله بیشتر رخ می دهد وب ه علت استفاده از اجـاق هـای نفتی ،آشـپزی در سـطح زمین،پوشیدن لباسهای بلند ،استفاده بدون نظارت کودکان از وسایل آتش بازی است . مشکلا ت مدیریت سوختگی در کشورهای در حال توسعه عبارتند از : زیاد بودن موارد بروز سوختگی ها ،عدم وجود برنامه های پیـشگیری ،نامناسب بـودن مراکـز مراقبـت سوختگی،کمبود منابع، کمبود کادر آموزش دیده ،زیر ساخت ها وهماهنگی ضعیف ،مـشکلات اجتمـاعی راهبـرد هـای مـدیریت سوختگی در کشورهای در حال توسعه شامل : وضع بر نامه های پیشگیری اثر بخش ،قرار دادن سـوختگی هـا در بـر نامـه هـای کــاری ســلامت ملی،ایجــاد مراکــز ثبــت متمرکــز ســوختگی ها،ایجــاد یــک گــروه تخصــصی سوختگی،وضــع مقــررات ایمنــی مناسب،فراخوانی بیمارستانهای محلی ومراکز مراقبت سلامت اولیه، تشویق به درمان بیمـ اران در منزل ،اسـتفاده از روشـهای در مانی هزینـه – اثـر بخـش وایجـاد مراکـز منطقـه ای متعـالی در امـور درمـان . ویژگیهـای یـک حادثـه غیـر مترقبـه ناشـی از سوختگی : وجود تعداد زیادی از بیماران با آسیب های وسیع سوختگی واز دست رفتن جان ومال انسانها ،میزان بروز زیاد آسـیب های همراه ش دید،محل وقوع حادثه همیشه قابل دسترسی نیست ،مراقبت وکمک فوری ممکن اسـت کـافی نباشـد ،زمان پاسـخ دهی ممکن است طولانی باشد ،زیر ساختهای محلی ممکن است در اثر آتش سوزی آسیب دیده باشد . اصول مـدیریت حـوادث غیر مترقبه شامل : پیشگیری،ویژگیهای حادثه ،الگو هـای بیماری ،ارزیـابی خطر ،مرحلـه پـس از وضـعیت اورژانس ،واکـنش چنـد تخصصی اثر بخش ،بسیج منابع نیروی کار ،مشارکت ملی ومر حله باز سازی . در هنگام طراحی یک برنامه مدیریت حـوادث غیـر مترقبه باید این عوامل را در نظر گرفت : غیر قابل پیش بینی بودن ،ویژگیهـا ( انفجـار ،آتش سـوزی در سـاختمان ،بخارات سـمی وغیره ) ،نوع ساختمان ( مـسکونی ،هتل،اداره و ...). نـوع ترومـا ( سوختگی،آسـیب همراه ،اسـیب استنـشاقی ). زمـان ( روز،شـب،طی جشنهاو ...) ،ناحیه ( شهری،غیر شهری ،وقابلیت دسترسی به محل ) تعداد افراد آسیب دیده ،میزان آمادگی برای مدیریت یک حادثه غیر مترقبه مدیریت در محل حادثه شامل : ارائه کمکه ای اولیه ،به کـار گیـری آمبولانـسها . ،تریـاژ بیمـاران ( دسترسـی بـه تخـت بیمارستانی وظرفیت حمل ونقل مورد توجه قرار می گیرد ) که سنگ بنای مدیریت اثر بخش می باشد . در اصـل مقالـه تمـامی نکات به تفضیل توضیح داده شده است .