احمد اصل هاشمی
شاکر خطیبی

اولین و مهمترین مسئله جهت ساختن پناهگاه تعیی ن میزان هوای لازم جهت هر فرد در مدت معین است . البته هـر قـدر فـضا بیشتر و سطح پناهگاه بزرگ تر باشد بهتر است ولی در شرایط اضطراری حداقل سطح لازم جهت یک نفر ، یـک متـر مربـع در نظر گرفته می شود . در جریان جنگ جهانی گاهی سربازان را در پناهگاه های زیر زمینی که سقف آن هـا را از لایـه ای از خـاک گیاه جهت تصفیه هوا پوشانیده بودند پناه می دادند . نتایج تحقیقات حاصله توسط محققین نشان داده است که صافی حاصله از خاک گیاه نرم با ضخامت cm 60 می تواند مدت چندین ساعت رزمندگان را در مقابل حملات شـیمیایی محافظـت کنـد . بـ ه شرط آنکه سرعت گازی که از قشر خاک گیاه می گذرد از یک لیتر بر دسی متر مربع تجاوز نکند به این ترتیـب هـوای خـارج پس از عبور از این صافی تصفیه شده و رزمندگان بدون استفاده از ماسک می تواننـد مـدتی در پناهگـاه بماننـد . جهـت ایجـاد سقفی با 2 متر مربع و m 35/0 ضخامت باید از قشری از خاک گیاه که شامل حداقل %10 مواد آلی و %20-40 رطوبـت باشـد استفاده شودو چنانچه خاک گیاه فقیرتر بوده یعنی %2-4 مواد آلی داشته باشد سطحی معادل m24 با ضـخامت m c50 را در نظر گرفته شود . در این پناهگاه ها لازم است که پس از مدتی هوا را تهویه نمود و این زمانی است که میـزان CO2 تقریبـاً بـه 1/5 درصد حجم رسیده و میزان اکسیژن نیز کمتر از 17/5 درصد برسد و برای سنجیدن این مسئله با آزمایش سـاده مـی تـوان انجام داد اگر یک کبریت را روشن کنیم تا زمانی که میزان اکسیژن در هوا بالاتر از 17/5 درصد اسـت روشـن بـاقی مـی مانـد . فرانسوی ها حجم هوای لازم را نیز از فرمولی بنام : Bruner به شرح زیر بدست آوردند . : T= V/N T * ¾ زمـانی لازم اسـت تـا بدن بتواند CO2 هوای بازدم را جذب کند . : V حجم پناهگاه و N تعداد افرادی بنابراین : TN 3/4 = V چنانچه ) N = 1 یکنفر ) و است . آلمانی ها فرمول V = TN 0/48 و یا T = 0/48 V/N / را در نظر گرفته اند که برای یک نفر در مدت یک ساعت 2/08ئ3V = 1/0/48 = V = 1/0/48 = لازم است بنابراین باید به طور متوسط حدود m3 2-5/1 هوا را جهت یک نفر در یک ساعت منظور کرد

پناهگاه ، تهویه