فرحناز بیرانوند - بیمارستان شهدای عشایرخرم آباد
میترا احمدی - بیمارستان شهدای عشایرخرم آباد

از آنجایی که بلایای طبیعی غیر قابل پیش بینی، متناوب وپیجیده اند، بررسی سیستماتیک تأثیر این وقایع بـر روی قربانیان حوداث بسیار مشکل است ب ه دلیل این که عواملی از قبیل سن، جنس، نژاد نحوه روبه رو شدن با بحران ، رو ش های برخورد با بحران و محیط اجتماعی افراد برپیامد های روانشناختی فاجعه مانند PTSD موثرند . اسـترس و اخـتلالات استرسـی در بزرگسالان بسیار مورد توجه قرار گرفته ، اما در کودکان این موضوع کمتـر بررسـی شـده اسـت . آگـاهی از اثـرات اسـترس برکودکان و اینکه چه فاکتور های د ر برخورد مناسب با آن مهم هستند برای پیشگیری از عواقب منفی و بلنـد مـدت اسـترس بسیار ضروری به نظر می رسند . گزارش مورد : زلزله ای که مورخ 84/1/11 در شهرستان دورود رخ داد باعث آسیب جدی و کشته شدن صد ها تن شد . مطالعه حاضر بررسی اختلال روانشناختی در کودک 7 ساله سا کن یکی از روستاهای منطقه زلزله زده است . او زمان زلزلـه در خـواب و در فضای بیرون از منزل بوده واز نظر فیزیکی آسیب جسمی ندیده است ولی بعداز گذشت 3 ماه از حادثه تمـام علائـم جـسمی وروانی مربوط به PTSD که عبارتنداز : - عدم تمایل در رفتن به مدرسه - ترس های مقاوم مربوط به فاجعه ( ترس دائمی در رابطه با جدایی از والدین ) - اختلال خواب ( کابوس، جیغ زدن در خواب، شب ادراری ) - کاهش تمرکز وتوجه، کج خلقی ( مردود شدن در پایه اول ابتدایی ) - گوشه گیری از دوستان ومشکلات رفتاری مثل بدرفتاری در منزل و مدرسه از طریق رفتار های نامعقول - درد معده ، سر درد را نشان می دهد . در مورد کودک فوق متأسفانه هیچ کمکی برای کنترل ودرمان بیماری او با توجه به بی سواد بودن والـدین او و مناسب نبودن امداد های بهداشت روانی به عمل نیامده است . بحث ونتیجه گیری : در کشورهای مدرن امدادرسانی روانی یکی از رکن های م هم امداد رسانی است و با امداد رسانی به موقع از بروز PTSD وسایر اختلالات روانی در افراد مستعد جلوگیری به عمل می آید . اما در کشور ما با وجود اینکـه سـتاد حـوادث غیر مترقبه وظایف کمک های امدادی به قربانیان حادثه را به عهده دارد، نیاز های روانی افراد بحران زده چنـدان مـورد توجـه قرار نمی گیرد . حضور مشاوران متخصص بهداشت روان در کنار خـانواده هـا و کودکـان متـأثر از حادثـه کـه دارای تجـاربی از ویرانی، آسیب یا مرگ بوده اند در پیشگیری از PTSD و عوارض ناشی از آن بسیار با اهمیت و موثر خواهد بود .